
سرپرست دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت، به برخی چالش های حوزه طب سنتی در کشور اشاره کرد و توضیحاتی ارائه داد.
به گزارش خبرگزاری مهر، طب سنتی( یا طب ایرانی یا طب گیاهی) این روزها محل بحث و تشکیک فراوان است. دانش آموختگان حوزه طب دانشگاهی(یا طب مدرن) عموما با فعالان این حوزه زاویه دارند و حضور افرادی از حوزه های مختلف و با تحصیلات مختلف در این حیطه که عموما در درمان دخالت می کنند چالش های فراوانی را شکل داده است.
در همین ارتباط، نفیسه حسینی یکتا دکترای طب سنتی ایرانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش، سرپرست دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت و نایب رئیس انجمن علمی طب سنتی ایران، به برخی سئوالات پیرامون طب سنتی ایرانی، پاسخ داده است.
آیا طب سنتی ایرانی رویکرد درمانی دارد یا رویکردش عملکرد مکمل درمان است.
باید دقت داشته باشیم رویکرد طب ایرانی یک رویکرد پیشگیرانه است که در آن پیشگیری بر درمان تفوق دارد. بخش عمدهای از آموزههای موجود در منابع مکتب طب ایرانی حول محور اصلاح سبک زندگی است. وقتی درباره درمان در طب سنتی صحبت میکنیم؛ درمان به سه بخش تقسیم میشود که بخش اول آن اصلاح سبک زندگی، بخش دوم استفاده از گیاهان دارویی و بخش سوم آن استفاده از اعمال یداوی است که در فرهنگ عامه تحت عنوان حجامت، زالودرمانی و امثال آن شناخته میشود. بنابراین در طب ایرانی اصل بر پیشگیری است و اصول آن هم حول اصلاح سبک زندگی است. در درمان هم اصل بر اصلاح سبک زندگی است و تا جایی که اصلاح سبک زندگی بتواند پاسخگو باشد، از آن استفاده میشود. در قدم بعدی از گیاهان دارویی و بعد از آن از اعمال یداوی بهره برده میشود. خوب است اشاره کنم این مظلومیت طب ایرانی است که گاهی طب ایرانی را مساوی حجامت و سایر اعمال کمک درمانی معرفی میکنند. اعمال یداوی بخش کوچکی از طب ایرانی است و انقدر گستره آموزههای درمانی این مکتب زیاد است و انقدر روشهای توصیه شده در پیشگیری و درمان متنوع هستند که ظلم بزرگی به این مکتب غنی است که بخواهیم طب سنتی ایرانی را فقط در اعمال یداوی ببینیم.نظر پزشکان در مورد طب سنتی
البته وقتی به طور خاص درباره درمان صحبت میکنیم خیلی مهم است که درباره چه بیماریای صحبت میکنیم؟ گاهی در مورد بیماری حاد این سوال پرسیده میشود. مثلاً فردی با یک آپاندیسیت حاد بخواهد بیماریاش را درمان کند، قطعاً طب سنتی نمی تواند این بیماری را درمان کند. به هیچ عنوان به چنین بیماری توصیه نمیشود از روشهای درمانی طب سنتی ایرانی استفاده کند. اما گاهی در مورد بیماریای صحبت میشود که نیاز است هشداردهنده ها را مدنظر قرار دهیم. مثلاً بیماری با کمردرد مراجعه میکند. اگر در نگاه اول کسی از طب رایج بی بهره باشد و از طب سنتی هم اطلاع درست نداشته باشد شاید فکر کند میتواند با روشهای طب سنتی سریع وارد درمان شد، در حالی که ما به عنوان پزشک میدانیم اگر فرد کمردردی دارد که اخیراً شروع شده و شدت آن زیاد است و همراه با علائم نورولوژیک هست و سایر هشدار دهنده ها را هم دارد حتماً به بررسی ویژه نیاز دارد و در دسته کمردرد مزمن قرار نمیگیرد که بخواهیم برخی روشها را بدون در نظر گرفتن سایر علل استفاده کنیم.
پس مهم است درباره چه بیماری صحبت میکنیم. اگر در مورد بیماری مزمنی مانند دیابت و فشارخون باشد تحقیقات نشان داده که اصلاح سبک زندگی کمک به درمان میکند و گاهی سبب درمان میشود. در این بیماری ها طب سنتی حرف های مستدلی برای گفتن دارد . البته گاهی در مورد بیماری دیابت هم با افزایش قندخون مواجه هستیم که خطرات جدی و اورژانسی برای فرد ایجاد میکند که در این خصوص هم اجازه نمی دهیم این بیمار وارد روشهای درمانی طب سنتی بشود و باید از روشهایی که سریع قند خون را پایین میآورد استفاده میکنیم. نتیجه میگیرم که کسانی میتوانند طب سنتی ایرانی را ارائه بدهند که علم طب روز را داشته باشند و میتوانند تشخیص بدهند کدام روش درمانی برای بیمار موثرتر و بهتر و کم هزینه تر است و از کدام روش نباید برای بیمار استفاده کرد.
در ادامه این سوال پیش میآید که آیا طب سنتی ایرانی میتواند به درمان سرطان هم کمک کند؟ آیا میتوانیم به بیمار سرطانی بگوییم درمان طب رایج را کنار بگذارد و فقط از طب سنتی استفاده کند؟ قطعاً خیر. حتماً بیماری که مبتلا به بیماری بدخیم است و زمانهای طلایی برای او مهم است باید از درمانهایی که تاثیر سریعتر و کارآمد دارد استفاده کند و به هیچ عنوان اجازه نمی دهیم بیمار از آن روشهای درمانی محروم شوند. از سوی دیگر می پرسیم آیا طب سنتی ایرانی در مورد بیمار مبتلا به بدخیمی هیچ حرفی برای گفتن ندارد؟ پاسخ این سوال هم خیر است. حتماً اصلاح سبک زندگی و استفاده از برخی روشهای درمانی که تعدادی از آنها در بوته آزمایش قرار گرفته اند و مقالات کارآزماییهای آنها در مجلات معتبر چاپ شده، میتواند در بهبود کیفیت زندگی این افراد مورد استفاده قرار بگیرد. یعنی فردی که مبتلا به بیماری بدخیم است و درمانهایی را از طب رایج میگیرد با اصلاح سبک زندگی و استفاده از برخی روشهای درمانی، کیفیت زندگی خودش را بهبود ببخشد و میتواند با استفاده از طب سنتی ایرانی برخی عوارض شیمی درمانی و رادیوتراپی را کم کند.
از نگاه وزارت بهداشت به چه کسانی متخصص طب سنتی گفته می شود.
وزارت بهداشت به کسانی متخصص طب سنتی ایرانی میگوید که دارای مدرک دکترای تخصصی طب سنتی هستند، یعنی پزشک عمومی هستند و بعد از شرکت در آزمون دکترای تخصصی وارد این مقطع میشوند و در دانشکدههای طب سنتی در این رشته به تحصیل میپردازند. بعد از آزمونهای جامع، پروژه پژوهشی سنگینی پشت سر میگذارند و مقالات آنها باید در مجلات معتبر منتشر شود در این رشته فارغ التحصیل میشوند. وزارت بهداشت این افراد را دکترای تخصصی طب سنتی ایرانی میداند و این در آئیننامهها مشخص هستند، از جمله آئیننامه فعالان حوزه طب سنتی و فروش گیاهان دارویی که حدود فعالیتها مشخص است. دسته دیگر پزشکان دوره دیده هستند که پزشکان عمومی میتوانند دوره مورد تایید وزارت بهداشت را بگذرانند و معاونت درمان این دوره را میپذیرد و این افراد در حوزه محدودیت فعالیتهای آئین نامه مشغول میشوند. طبیعتاً کسانی که دارای دکترای تخصصی هستند محدوده فعالیت وسیعتری دارند. در حوزه نظارت بر آنها هم باید بگویم متخصصان طب سنتی ایرانی پزشکانی هستند که شماره نظام پزشکی دارند و پروانه مطب را از سازمان نظام پزشکی میگیرند. هرجایی که به تخلفات پزشکان در رشتههای دیگر رسیدگی میکند در مورد متخصصان طب ایرانی هم رسیدگی میکند.
خیلی از فعالان این حوزه اما هیچ مدرک آکادمیک و هیچ تحصیلات مرتبطی ندارند.
در خصوص افرادی که هیچگونه مدرکی در این خصوص ندارند و تحصیلات پزشکی ندارند و ارائه فعالیت میکنند آئین نامه میگوید لازم است در خصوص ارزشیابی این افراد آئین نامهای تدوین شود که این کار در دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت با هماهنگی معاونت درمان در حال انجام است تا این افراد توسط دانشگاههای علوم پزشکی مورد بررسی قرار بگیرند و اگر مورد تایید قرار گرفتند در سلامتکدههای طب سنتی زیر نظر پزشکان ارائه فعالیت کنند. هرگونه فعالیت خارج از این چارچوب، غیر قانونی است و معاونت درمان باید آنها را مورد نظارت قرار بدهند.
لازم است این نکته را تاکید کنم که الان به خاطر تقاضای مردم برای گرفتن خدمات طب سنتی میبینیم جریانهای شیادانه مدعی با نام طب سنتی یا طب اسلامی و امثالهم ادعاهای عجیب و غریبی مطرح میکنند. گاهی حتی رسانه ملی هم در این خصوص دقیق عمل نمی کند و از این بلندگو اطلاعاتی به مردم داده میشود که مورد تایید جامعه علمی و آکادمیک طب ایرانی هم نیست. نیاز است این حوزه ساماندهی جدی بشود. یکی از مراحل آن تدوین دستورالعمل اجرایی است که این افراد مورد ارزشیابی جدی قرار بگیرند و حدود و ثغور ادعاها مشخص بشود. یک کار مهم دیگر نظارت جدی معاونت درمان است تا افراد نتوانند با سوءاستفاده از استیصال مردم سلامت آنها را به خطر بیاندازند. نکته دیگر بازنگری جدی در قوانین و مجازاتها است. حالا حتی وقتی پرونده تشکیل میشود به علت ناکارآمد بودن مجازاتهای مداخلات درمانی این افراد حتی پس از محکوم شدن بازهم به آن فعالیت برمی گردند. نکته مهم دیگر نظارت بر آموزش است. زیرا مراکز آموزشی داریم که با مشارکت برخی دانشگاهها دورههایی را برگزار میکنند و با ادعای اعطای مدرک آموزشی معتبر، متقاضیان را فریب میدهند. نیاز به نگاه جدی به این حوزه برای ساماندهی آن است و دفتر طب ایرانی هم آماده است که به ساماندهی این حوزه کمک کند.
در حوزه طب سنتی چه مطالعات و پژوهشهای آکادمیکی صورت گرفته است
فارغ التحصیلان PHD طب سنتی ایرانی برای فارغ التحصیل شدن نیاز دارند مرحله کارآزمایی بالینی را بگذرانند. این پروژه هم تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی محل تحصیل آنها است و مورد تایید معاونت پژوهشی خواهد بود. ماحصل این پایان نامهها مقالاتی است که از شروط فارغالتحصیلی این متخصصین است. مقالاتی که تا ۱۴ مهر ۹۹ در پایگاه تحقیقاتی اسکوپوس قرار داده شده بالغ بر ۲۳۱۵ مقاله است که ۷۵ درصد آنها مقالات اصیل، ۱۷ درصد مقالات مروری و کمتر از ۱۰ درصد هم دیگر مقالات بودهاند. اغلب این مقالات از نوع پژهشی و ماحصل کار بالینی و حوزه شیوههای درمانی طب سنتی و مکمل هستند. قاعدتاً تمامی ضوابط حاکم بر کار پژوهشی که مورد تایید معاونت پژوهشی دانشکده علوم پزشکی بر این مقالات اجرا شده است. اضافه کنم در مقالهای در باره بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ آمده ایران مقام پنجم را بعد از چین، هند، برزیل و امریکا در تولید علم در حوزه طب سنتی و گیاهان دارویی به دست آورده که این مقطع زمانی مصادف با تاسیس دانشکدههای طب سنتی در ایران است.
تمامی کارآزماییهای بالینی که در دانشکدههای طب سنتی انجام شده در مشارکت با سایر گروههای تخصصی پزشکی انجام شده است مثلا اگر در خصوص علائم گوارشی کار تحقیقاتی داشته باشیم حتماً یک متخصص گوارش در آن تحقیق حضور دارد. هر استادی که در این پروژهها وارد شده ضوابط سختی که برای تصویب وجود دارد را شاهد بوده است. از جامعه همکاران متخصص در سایر رشتهها درخواست میکنم با دید و نگاه باز و روشن به دستاوردهای پژوهشهای انجام شده در داخل و خارج کشور نگاه کنند و بیماران را از تمامی ظرفیتهای مکاتب درمانی بهره مند کنیم. نگاه متعصبانه سبب نشود بیمار از روش موثر بر درمان بیماری اش محروم بماند. دیدگاهی که عرض کردم یک دیدگاه جهانی و استراتژی سازمان بهداشت جهانی است که کشورهای عضو این سازمان را موظف به ادغام خدمات طبی طبهای سنتی و مکمل در نظام سلامت کرده است. این اتفاق در کشور ما هم گام به گام و با قدمهای علمی و محکم در حال رخ دادن است.
ما ادغام خدمات طب سنتی را در شبکه در سطح یک خدمات در سوم مهر ۹۹ با حضور وزیر بهداشت در شهرستان اردکان به صورت پایلوت شروع کردیم. خوب و جدی هم داریم پیش میرویم. امیدواریم در سطوح مختلف بتوانیم از این ادغام بهره ببریم. بر این باور هستیم که اگر دوشادوش همدیگر در رشتههای مختلف تخصصی از همه ظرفیتهای موجود مکاتب درمانی استفاده کنیم میتوانیم نظام سلامت را هر چه توانمندتر و قدرتمندتر کنیم و به سلامت عموم جامعه بهترین خدمات را ارائه کنیم.
کپی شد
All Content by Mehr News Agency is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
رسول خردمندی: وقتی شما به یک سرماخوردگی یا آنفولانزا مبتلا میشوید، با مراجعه به پزشک بعید نیست انواع و اقسام داروها برای شما تجویز شود. داروهایی که پزشک معالج اعتقاد دارد باید مصرف کنید تا خوب شوید. ولی شاید بد نباشد بدانید اگر هیچ کاری هم انجام ندهید، سرماخوردگیتان نهایت پس از ۱۰ روز بهبود پیدا میکند. در بدترین سناریو شما قادرید با مصرف یک لیوان آب لیموی تازه به صورت ناشتا در صبح، جلوی پیشرفت آنفولانزا را به راحتی بگیرید. ولی گاهی اوقات ممکن است به یک بیماری حاد مبتلا شوید. قطعا فردی که مشکل تنفسی یا قلبی پیدا کرده را نمیتوان در منزل، تنها به مدد طب سنتی جانش را به خطر انداخت. با این حال شاید این مسئله هنوز برای بسیاری از مردم جای سوال باشد که طب سنتی یا پزشکی مدرن؟ کدام یک بهتر است؟
در ابتدا اجازه دهید کمی بیشتر از طب سنتی صحبت کنیم و به این موضوع بپردازیم منظور از طب سنتی دقیقا چیست و در این مقاله به شرح این قضیه نیز بپردازیم آیا پروسههای درمانی در طب سنتی، ریشه علمی دارد یا خیر.
این نوع طب از گذشته تا به امروز وجود داشته و به موازات پیشرفت تکنولوژی در عرصه علوم پزشکی، این دسته از طب سنتی همچنان در جوامع کهن مثل ایران حضور فعال دارد. مثلا نیاکان ما یاد گرفتند استفاده از ظروف مسی نه تنها ضرری ندارد، بلکه تهیه خوراک درون این نوع ظروف برای دستگاه گوارشی و ایمنی بدن سودمند است. یا مثال بهتر را میتوان به استفاده از حبه سیر برای رفع عفونت اندامهایی مثل گوش اشاره کرد که در حقیقت یک حبه سیر، کار یک آنتی بیوتیک بسیار قوی را به سادگی و بدون هیچ گونه عارضهای انجام میدهد.نظر پزشکان در مورد طب سنتی
طب سنتی فولکولریک تشکیل شده از آموزههای گذشتگان ما که اغلب با آزمون و خطا به دست آمده و این آموزههای مفید نسل به نسل به صورت مکتوب و حتی شفاهی برای حفظ سلامتی انسان در طول تاریخ منتقل شده است. هر چند بعضی از پزشکان عصر حاضر به علت اینکه هنوز دلیل علمی پشت بعضی از صحبتها و ادعاهای طب سنتی در این دسته کشف نشده، این نوع طب سنتی را ناکارآمد و درمان ناشی از آن را موقتی میدانند.
در گذشته هنوز تخصص ارتوپدی و جراحی مفاصل مثل امروزه باب نشده بود و اصلا کسی به خودش جرات نمیداد پای یک فرد دیابتی را که در حال مرگ بود، به وسیله یک شی برنده قطع کند. تصورش حتی در حال حاضر نیز بسیار سخت و منزجرکنندست. ولی با پیشرفت همه جانبه علوم پزشکی، بشر به نتایج حیرتانگیزی دست پیدا کرده و در نهایت امروزه تخصص ارتوپدی به یکی از تخصصهای بسیار پردرآمد در کل دنیا تبدیل شده است. اما در گذشته اگر کسی به درد مفاصل یا حتی کمر درد دچار میشد، چه بر سرش میآمد؟ آیا تا آخر عمر باید از درد ناله میکرد؟
مسلما خیر. به عقیده بسیاری از تاریخشناسان، برخی از افراد شهامت به خرج میدادند تا با یادگیری فرم آناتومیکی و شکل استخوانهای بدن، با اِعمال زور و فشار در نقاط خاصی از مفاصل، ناهنجاری مورد نظر را برطرف سازند. به عنوان مثال اگر فردی ناراحتی و نقطهای دردناک را در ناحیه کمر خود حس میکرد و این درد به پشت پایش تیر کشیده میشد، شکستهبند در میبرد منشا این درد، به مهرههای کمری برمیگردد. به همین خاطر سعی میکرد مهره مورد نظر را به جلو هل دهد. هر چند در دوران بسیار قدیم هنوز کشف نشده بود مهرهای که کاملا از جایگاه خودش بیرون زده، هیچگاه به صورت دائمی به جایگاه واقعی خودش برنمیگردد. به همین خاطر اگر امروز شما به سراغ یک متخصص ارتوپد بروید و در شرح حالتان بگویید پیش از مراجعه به مطب، به سراغ شکستهبندها رفتهاید، اصلا بعید نیست متخصص مورد نظر از ویزیت و حتی جراحی شما به علت تکان خوردن مهره، خودداری کند.
دسته سوم طب سنتی بر اساس اصول پایهای علم پزشکی شکل گرفت. دانشمندان در ایران و کشورهای خاور دور همانند ژاپن و چین با مطالعه و مشاهده در طبیعت، سعی داشتند تا حقایق علمی پیرامون محیط زیست را کشف کرده و به نفع بشر استفاده کنند. کتابهای خوش آب و رنگِ موجود در رشتهّهای علوم پایه پزشکی را باید همگی حاصل زحمات دانشمندان باستانی دنیا بدانیم.
دانشمندانی نظیر بوعلی سینا، لئوناردو داوینچی و دیگر محققین برجستهای که دنیا به خودش ندیده، معتقد بودند دنیای کنونی ما از چهار عنصر آب، آتش، خاک و باد تشکیل شده و انسان مظهر و نمونه کوچکی از این عناصر به شمار میرود. بر این اساس، این چهار عنصر در وجود ما نیز نهادینه شده و به عقیده اطبای قدیمی توازن این المانها در بدن، حافظ سلامتی است. البته در کشورهای ژاپن و چین، نیروهای ماورایی مثل «چی» نیز مضاعف بر این موارد، بر سلامتی انسان تاثیرگذار است. به همین خاطر به عقیده اطبا خاور دور، انسان از لحاظ روانی نیز باید در یک تعادل استاندارد قرار داشته باشد.
در این یادداشت منظور از طب سنتی، دستهبندی سوم است که بر اساس علم و منطق ارسطویی رشد و تکامل یافت. به گونهای که در حال حاضر رشته «طب ایرانی» به عنوان یک تخصص برای پزشکان تعریف شده و این دسته از دانشجویان میتوانند با مطالعه مباحث مختلف در این زمینه، به عنوان یک فرد متخصص و زبده پرورش یابند. از طرفی دیگر طب سنتی ژاپنی و چینی نیز به عنوان یک دوره مجزا در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی، نیروی دانشجو جذب میکنند. پس این دسته از طب سنتی، نه تنها طرفدار کم ندارد، بلکه روز به روز افراد پراشتیاق و علاقهمند به علوم پزشکی، به این رشته گرایش پیدا میکنند.
سوالی که قطعا برای همه پیش آمده و در جواب باید گفت خیر. در طب ایرانی، بوعلی سینا بیمارانش را با آب درمان میکرد و اکثر بیماریها و عارضههای بدن از دیدگاه وی، با بر هم خوردن تعادل آب در داخل دستگاههای بدن شکل میگیرد. به عنوان مثال سرم قندی که از داروخانهها خریداری میکنید را میتوان به راحتی در منزل نیز تهیه کرد. متاسفانه این مسئله در ذهن مردم جا افتاده دارو یعنی آنچه شرکتهای داروسازی برای جامعه بیماران تهیه میکنند ولی آیا میدانستید واژه «دارو» در لغت به چه معناست؟
فرهنگ فارسی عمید دارو را علاوه بر معنای پزشکیاش، اینگونه تعریف کرده: دانه ها و گردهای خوش بو و خوش طعم از قبیل فلفل، زردچوبه، خردل و دارچین که از گیاه ها و درختان می گیرند و برای خوش طعم ساختن غذاها به کار می برند. از طرفی دیگر، نظامی گنجوی، شاعر خوشنام قرن ششم از لفظ «دارو» به این شکل استفاده میکند: « ای سخنت، مُهر زبانهای ما / بوی تو، جان دارویِ جانهای ما».
پس دارو در طب سنتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد ولی نه به این معنای امروزی. درمان انسان اغلب توسط گیاهانی صورت میپذیرد که در پزشکی مدرن جایگاهی برای درمان ندارند. پزشکان برای تسکین درد مفاصل، هیچوقت ژل آلوورا را تجویز نمیکنند و علاقهای ندارند نقش یک عطار را اجرا کنند. این نوع طرز تفکر و تجویز بیرویه مسکن و آنتیبیوتیکها به ضرر بیمار تمام میشود. ضرری که پیش از این، دربارهاش مفصل صحبت کردیم.
این جمله را شاید بالای هزاران مرتبه شنیدهایم که پیشگیری بهتر از درمان است. طب سنتی (چه ایرانی، چه خاور دور) در درجه اول به شما یاد میدهد چطور جلوی ابتلا به تمام امراض و بیماریها را بگیرید. اکثر توصیهها بسیار ساده و شاید مضحک به نظر برسد ولی افرادی که واقعا عمر خودشان را صرف یادگیری طب باستانی کردند، به شدت به این توصیهها پایبند هستند و اکثر آنها در سنین پیری، به شدت جوان و پر انرژی به نظر میرسند.
مثلا در ملاقات با یک فرد که پنج سال از عمرش را برای یادگیری طب سنتی در ژاپن، تایلند و ایران گذرانده، در رابطه با سرطان و بیماریهای لاعلاج سوال کردیم. او ادعا کرد با مصرف روزانه ۱۰ عدد مغز زردآلود هیچوقت به سرطان دچار نمیشوید و اصلا غیرممکن است فردی به این بیماری مبتلا شود. از طرفی دیگر مصرف روزانه یک عدد سیب، شما را نسبت به بیماریهای رایج ویروسی و باکتریایی روزمره مصون نگه میدارد.
ولی طب سنتی برای درمان نیز راهکارهایی دارد. فردی که از مشکلات قلبی و عروقی رنج میبرد و کلسترول خونش به شدت بالاست، با نوشیدن یک معجون خاص که ترکیبی است از چند ماده مغذی و گیاهی، در طی ۲ ماه کاملا از شر چربی خون بالا راحت میشود و چه بسا چند کیلو لاغر نیز شود. مهم اینجاست شما به یک فرد زبده و متخصص که واقعا علم طب سنتی را آموخته، مراجعه کنید. نه کسانی که با مطالعه یک الی دو کتاب ادعا میکنند در طب سنتی خبره هستند. اگر به متخصصین طب سنتی مراجعه میکنید که پروانه پزشکی ندارند، از آنها درخواست کنید گواهی و مدرک معتبری از خود به شما نشان دهند.
این طرز تفکر که اغلب بین افراد آکادمیک وجود دارد، از بیخ و بن غلط است. طب سنتی هیچوقت زندگی بیمار را به مخاطره نمیاندازد. هیچ فرد متخصصی در طب سنتی نمیتواند ادعا کند قادر به حذف تمام قرصهای شیمیایی فلان بیماری در یک بازه زمانی مشخص است. پیشرفت سلامتی شما در طب سنتی به واسطه تناسب وزن و کاهش چربیهای بدنتان رخ میدهد. در حقیقت طب سنتی، مکمل مناسبی برای پزشکی مدرن است. قطعا پزشکی مدرن برای برخی از بیماریها و عارضهها هنوز دلیل آزمایشگاهی مشخصی ندارد اما طب سنتی با تجویز چندین و چند گیاه به صورت ترکیبی ممکن است در درمان بیماری موثر باشد. محققین در ایران و کشورهای خارجی در تلاش هستند تاثیر حفاظتی آنتیآکسیدانهای مختلف را روی امراض و سموم مختلف آزمایش کنند. سوال اینجاست چرا راه دور برویم وقتی آنتی اکسیدانهای زیادی در اختیارمان قرار دارد؟ مصرف آنتیاکسیدانهای طبیعی مثل میوههای مختلف و سبزیجات متداول به هیچ عنوان عارضه جانبی برای بدن شما در بر ندارند.
نقاشی زیبایی که زکریای رازی را نشان میدهد که از بیمار نمونه ادرار گرفته.
صرفا چون طب سنتی به آموختههای چند قرن گذشته میپردازد آیا میتوان نتیجه گرفت اطلاعات علمی در این زمینه کهنه شده؟ چه بسا حرفی یا سخنی لابهلای کتابهای قدیمی نهفته شده و ما هنوز از آن بیخبریم. اگر از این حقیقتهای علمی پردهبرداری شود چه بسا یک انقلاب در عرصه پزشکی شکل بگیرد. پس کهنه یا جدید خواندن طب سنتی کار چندان معقولی نیست. چرا که این دو صفت بنا به عملکرد علم پزشکی ممکن است فاقد ارزش شوند.
از طرفی دیگر طب سنتی همانطور که قبلا اشاره کردیم به درمان از طریق آنچه که در طبیعت نهفته معتقد است. در حال حاضر شاید علم پزشکی مدرن از لحاظ روباتیک و پروتزهای مصنوعی چند گام نسبت به طب سنتی جلو بیفتد. در غیر این صورت طب سنتی، پکیج کاملی از دانش پزشکی را به شما در زبانی ساده ارائه میدهد که نیاز به بهروزرسانی ندارد.
کتاب پزشکی بالد که متعلق به دوران آنگلو-ساکسونهاست، قدیمیترین مستند پزشکی در دنیا محسوب میشود. در این کتاب بهترین درمانهای مدیترانهای از قرن سوم تا نهم جمعآوری شده.
طب سنتی مخالف خوددرمانی است و برخلاف تصورات عامه، طب سنتی صرفا به معنای مصرف گیاهان دارویی مختلف نیست. یک فرد متخصص در زمینه طب سنتی، صرفا یک گیاهشناس یا عطار نیست که چپ و راست به شما گیاه معرفی کند.
در طب سنتی برای بدن انسان مزاج گرم و سرد تعریف میشود که بنا بر اینکه مزاج شما چیست، برخی از گیاهان ممکن است اثرات مناسبی روی بدن شما نداشته باشند. به عنوان مثال نعناع کوهی یک گیاه دارویی و یک ضدعفونیکننده بسیار قدرتمند است ولی به هیچ عنوان توصیه نمیشود به صورت روزمره از این گیاه پرخاصیت استفاده شود.
در حقیقت گیاهدرمانی تنها یکی از پروسههای درمانی در طب سنتی است. به طور کلی ماساژ درمانی، حجامت، زالو درمانی، بادکش درمانی، فصد، آبدرمانی و همچنین شیاتسو از پروسههایی است که یک متخصص طب سنتی میتواند برای معالجه بیمارانش به کار ببرد. البته شیاتسو که در فشردن برخی نقاط حساس در بدن برای تسکین درد و تنش خلاصه شده، باید توسط یک فرد دوره دیده انجام شود. به همین خاطر خوددرمانی در طب سنتی همانند علم پزشکی مدرن، به شدت نهی شده است.
از گذشته تا به امروز پزشکان در هر دو بخش طب سنتی و علم پزشکی مدرن به بیماران توصیه میکنند تحرک داشته باشند و از مصرف غذاهای پرچرب و فستفود به شدت خودداری کنند. با این حال این ما هستیم که گوشمان به این حرفها بدهکار نیست. وقتی معالج و درمانگر به ما توضیح میدهد ورزش روزمره میتواند درد و بیماریمان را تسکین دهد، هزار و یک توجیه به پیش میکشیم که نه وقتش را داریم و نه انرژی لازم برای ورزش. اصلا همینکه شما در حال حاضر پشت مانیتور نشستهاید یا در حال لم دادن روی تخت یا مبل در حال مطالعه این یادداشت هستید، در حقیقت در حال تخریب شهر بدنتان هستید. پس برای سوزاندن کالری یک برنامهریزی معینی در پیش بگیرد و بیجهت پشت گوش نیندازید و بگویید «از همین شنبه که داره میاد».
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
Δdocument.getElementById( “ak_js_1” ).setAttribute( “value”, ( new Date() ).getTime() );
همانطور که جغرافی و نجوم سنتی و مدرن نداریم وپزشکی هم فقط پزشکیستدسنتی و مدرن نداره، هر درمانی که از نظر علمی ثابت بشه در علم. پزشکی راه داره بقیه موارد همه خرافی و از نظر پزشکان مردود هست
آخرش نفهمیدیم کدوم بهتره. بیشتر سردرگم شدیم!
ولی بنظرم طب سنتی بیشتر بازی با جون آدماست! اولین و آخرین اولویت باید پزشکی مدرن باشه چون روش کار علمی و تحقیقاتی دقیقی انجام شده و فقط با آزمون و خطای صرف نبوده. هرچند که دستاورد پزشکی مدرن هم بیشتر رفع عوارض بیماری هست و نه درمان قطعی و توقف اون بیماری!
مثل اینه که بگیم نجوم سنتی که اعتقاد داشتن زمین صافه و مرکز جهانه و این حرفا بهتره یا نجوم مدرن امروزی! پزشکی هم مدرن و سنتی نداره. همین چیزی که افراد تحصیل کرده که سالها درس میخونن پزشکیه. درضمن آقای نویسنده ی نادان !! شما با سرماخوردگی نزد هر پزشکی بری بهت دارویی نمیده. نهایتا بهت یه قطره بده که گرفتگی بینیت اذیتت نکنه ! و صرفا بهت میگه مایعات بخور و خودت خوب میشی. چرت و پرت تحویل ملت نده
سلام حسین آقا
مناسب دیدم ۳ موضوع را درباره کامنت شما توضیح بدم
۱-طب سنتی ارزش فوق العاده داره و مغایر طب مدرن نیست. طب سنتی هم مقطع PhD دارد و فرآیند ها و سیستم های حرفه ای مخصوص داره که همه جای دنیا طرفدار داره و نتیجه گرفتند.
۲-صدها هزار نفر در همین ایران بخاطر یه سرما خوردگی کوچک نزد پرشک عمومی میرن و با کلی قرص و آمپول خارج میشن! رژیم ارجاع در ایران ضعیفه و برخی از پزشکان نیز دفترچه ها را پر میکنند. همین الان که آذر هستیم کلی ملت دنبال آمپول آنفلوآنزا هستند! متن درست گفته که اگه هیچ کاری نکنی، ۱۰ روزه خوب میشی. اونم با مایعات. حالا بنده که ۲۸ سال هست نزد هیچ پزشکی نرفتم و جز دندان پزشک، مطلب دکتر ندیدم چه برسه داروخانه و پزشک عمومی و اگه هم مشکلی بوده با طب سنتی و عرقیجات رفع کردیم، باید نکوهش کنیم طب مدرن رو یا آفرین بگیم به طب سنتی؟! به نظرم هیچ کدام
۳-شما که فرهیخته هستی از لفظ ناداان برای یک تحلیل علمی نباید استفاده کنی. مستند و مستدل صحبت کنیم تا بیشتر یادبگیریم. کم تحملی و بیسوادی، افیون ملت ایران شد.
باتشکر از نظر شما به روزیاتونظر پزشکان در مورد طب سنتی
به نظرم نادان شمایی که فکر میکنی مطب پزشک که میری واسه آبریزش بینی بهت قطره میده. خودتون چند کلاس سواد دارین که تو چند خط نظر همچین سوتی میدین؟ نویسنده یه مقایسهای داشته از هر دو بخش طب. اینکه شما میخوای تو حلق خودت آنتی بیوتیک بریزی با خودته. نادانی ملت ایران تمامی نداره. هر چه بر سرمان میاد حقمونه.
پزشکی سنتی خودش یک تخصص در رشته ی پزشکی حساب میشه و عموما هم منظور از این حرفا خرافات نیست بلکه تجربیات گذشتگان هست که هنوز نشده با تحقیقات علمی به درستی یا نادرستی اونها پی برد
در ضمن شما خودت میتونی در تحقیقات علمی تناقضات کاملی پیدا کنی که باور کردنی نیست به طور مثال چندین تحقیق انجام شده در رابطه با مصرف شیر که به این نتیجه رسیدن که شیر گاو باعث کاهش کلسیم میشه
خوب پس چه طوری این مقالات رو دانشمندان نوشتن ولی هیچکس به تندی برخورد نمیکنه مثل شما
در ضمن در علم هیچ چیز رد نمیشه بلکه کنار گذاشته میشه که بنیادی ترین اصل علم آموزی هست
این مسیله هم کهپزشکان انواع و اقسام دارو ها رو برای آنفولانزا تجویز میکنن دلایل دیگه ای من جمله فعال شدن باکتری ها در بدن فرد بیمار در اثر ضعف جسمانی و اینجور چیز ها داره البته در صورت تجویز نشدن هم در جوانان و بزرگسالان مشکل حادی ایجاد نمیکنه ولی در کودکان و افراد مسن احتیاط رعایت میشه خود من دیدم که پزشک با سهل انگاری در درمان سرماخوردگی کودکان موجب تشنج بچه شده پس اینقدر راحت قضاوت نکنیم وبه کسی لقب بیسواد ندیم
کل اینترنت رو گشتم یا یک مقاله علمی درباره گفته های طب سنتی پیدا کنم اما به نظرم تعصب در علم پزشکی خیلی زیاده از جمله پزشکان طب سنتی که به روش هاشون بدون بررسی علمی معتقدند و همچنین پزشکان مدرن که طب سنتی رو از کار افتاده و ناچیز میدانند
یک مثال بارز از اینکه “چطور بدون سواد و دانش از علم صحبت کنیم؟”
ببینید در زمان قدیم از گیاهان و بادکش و چیزهایی که در اختیار بشر بود برای درمان استفاده میسود مثلا در طب سنتی بخیه با روده گاوو کوسفند انجاممیشد و بسیار ارزشمند بود اما در دوره مدرنیته و ابزار بشر علت و معلول را کسف کرد و در زمان گذاشته از یکجذام ساده هزاران نفر می مردند و طب سنتی کجا بود؟! زمانی که از یک وبا میلیون ها نفر می مردند طب سنتی کجا بود؟! از مادر بزرگان و قدیمیان بپرسید هر کدامچند بچه از دست دادند؟! پس عمر طولانی گذشتگان به علت انتخاب طبیعی ومرگ ژنهای صعیف بوده است و طب سنتی بدونکار نبوده اما کار زیادی همنکرده است!! در طب مدرن سازکار بدن کسف شد گیرنده های سلولی کسف سد و داروها بر اساس گیرنده و به صورت دقیقتر از روی همان گیاهان ساخته شد مثلا فلاونوئید در گیاهانموجود بود به صورت صنعتی ساخته سد ومورفین به عنوان مسکن از روی گیرنده های درد کپی شد پس در مقایسه طب سنتی و مدرن به این فکر کنید آیا ترجیح می دهید هنوز با روده کوسفند بخیه سوید آیا ترجیح می دهید بهجای مصرف آنتی بیوتیک در بیماری وبا همچوناجدادتان بکیرید؟!
استاد شما یه خرده از دنیا عقبید. نخ های بخیه قابل جذب همچنان از همون روده گوسفند تهیه میشه. ژن های ضعیف هم که حذف شد قانون طبیعته. این انتخاب خودتونه مثل قدیمی ها تو سن بالا بمیرید یا این روزها با سن بسیار کم با یه سکته برید اون دنیا!
با سلام و احترام. چرا نسبت به علم و دانش جدید قدر وناشناسی و بی احترام هستید؟ مگر میشود با گل گاوزبان و سنبل طیب میگرن و ایدز و مثلا همین کرونا رو درمان کرد. اگر شما می توانید با علم بوعلی سینا حصبه و وبا و فلج اطفال درمان کنید. اگر می توانید هپاتیت رو درمان کنید. اگر می توانید پیوند قلب و کبد انجام بدهید و دریچه قلب تعویض کنید. اگر می توانید انگشتان دست قطع شده یک کارگر زحمتکش را پیوند بزنید و او را به زندگی برگردانید. اگر می توانید با تجویز اسپرین یا کلوپی دوگرل از سکته قلبی یا مغزی جلوگیری کنید. می تونید؟؟؟ اتفاقا شما کاسب کارانه با بی سوادی بدلیل بیکاری باچیدین گیاهان از صحرا می خواهید به مردم بیچاره و کم سواد و زود باور اینها را قالب کنبد و پول و پله به هم بزنید. شما هستید که با انداختن زالو به جان همین مردم بی خرد انها را به هزار درد بی درمان دچار می کنید و وقتی بخودشان می ایند که در قبرستان در قبری ارامیدهاند. شمائید که با حجامت انها را به ایدز و هپاتیت دچار می کنید و دردی بر درد آنها میافزائید و پولی بر پولهایتان!!!! اقایان دکتر علفی.
اگر ریاضی سنتی و فیزیک سنتی یا بهتره بگم مهندسی سنتی الان بود پزشکی سنتی هم عقلانی میشد که نیست. طب سنتی از اساس غلطه هزاران سال پیش فکر میکردن دنیا از ۴ عنصر تشکیل شده این در حالیه که مشخص شده بالای صد عنصر داریم اصلا کلمه ی عنصرو به اشتباه استعمال کردن توصیه های به اصطلاح یک کارشناس طب سنتیو میبینی مثلا نوشته سیب بخورید ویتامین داره اهن داره فلان عنصرو داره. باید بهش گفت شیاد جان کل جملاتت مدیون پزشکی نوین و علمیه اصلا شما میدونستی این ویتامینها و مواد معدنی که در دبیرستان واسه بچه دبیرستلنیا تدریس میشه وجود داره و اصلا چی ه و کی کشفشون کرده ؟. با چوب مسواک میزدن اونموقع. اونموقع با شمشیر و نیزه میجنگیدن الانمعقلانیه با جنگ افزار های نوین اینجوزی مقابله کرد؟. درحالی که بیماری های و ویروسها و باکتریها مدام درحال جهش و سازگازی و اصطلاحا مدرنیته شدن هستن.
من اشتباهی که کردم اول مزخرفات این شیادهارو باور کردم. بسیاری ادمارو میشناسم که طب علفی فرستادشون سینه قبرستون. همین ایت الله شاهرودی برید ببینی پسرش چی گفته درباره طب علفی ک اخراش پدرش رفت المان اما پزشکا گفتنبخاطر اینکه ۶ ساااال ازگار با طب علفی خودتو فریب دادی مثانه ت در حال ترکیدن از سلولهای سرطانیه درمانش کردن اما بعد از چن سال عود کرد پخش شده بود کل بدنش در اون چند سال. . در ایران در اینده نچندان دور خواهید دید بساط این شیادی جمع خواهد شد اگرجونتون واستون مهمه فریب نخورید. در بین اهل علم و دانشگاه ها بین ۹۹درصدشون این شایدی اصلا حریدار نداره و حسابشون نمیکنن اون کساییم که اصطلاحا میرن دستیاری طب سنتی از پزشکی بدنبال استفاده از نادانی مردمن. فکر میکن هرجی گیاهیه خوبه. ماریجوانا و حشیشم گیاهیه. قرش های دراگون و دلتای هندی در عطاریهای ک خیلیارو ب اعتیاد کشونده هم گیاهیه. کوکایینم برگش گیاهیه.
اگر پزشک عمومی اشتباهی کرده دلیل بر اشتباه علمی پزشکی نیست در سراسر دنیا این علم ریمیه اگر مزشکی نوین نبود به تعداد واکسن هایی که از بدو تولد میزنیمالان پاندمیک هایی شبیه کرونا بود ک زندگی همهسیاه بود از بیماری. انسانهای نخستین در زمانی میزستن که نه مواد شیمیایی بوده ن غدای شیمیایی و ن چیز مدرنی برید نشریه های علمیو بخونید نهایت عمرشون ۲۵ بوده فریب شیادهای متقلب رو نخوردید. علم مقدسه.
بنظرم طب سنتی کاملا درسته و قابل توجیهه و تا میشه از طب سنتی استفاده کرد نباید شکم رو تبدیل به داروخانه شیمیایی کرد ، گسترش طب نوین هم خوبه ولی نباید سنتی بره کنار ، کنار رفتن طب سنتی فقط سود و منفعت جیب داروسازی و پزشکی نوین هست و هیچ که دلش به حال ما نسوخته ، من خودم کرونا گرفتم نزدیک بود بمیرم ولی یه لطف طب سنتی نجات پیدا کردم ، به کمک آویشن ، عنبر نسا ، گلاب ، سرکه سیب ، نوشیدن مداوم چای ، حمام آب گرم و …
که مطمئنم اگه میخواستم برم در مطب دکترا الان توی عالم برزخ بودم نه این جا
پس اینقدر نادان نباشید ، مردم قدیم از روش های طبیعی توی زندگی استفاده می کردند و صد سال عمر می کردند با سلامتی
تکنولوژی خیلی عالیه ولی عامل تنها نجات بشریت نیست ، اینقدر تعصب تکنولوژی نداشته باشید ، بنظرم درست و به جا از تکنولوژی استفاده کردن بهتر از رگ تعصب واسه تکنولوژی قطور کردنه
یک فوق تخصص گوارش دوسال اشتباها برای من سرطان معدع تشخیص داد و دوسال زندگی منو تباه کرد و بخاطر مصرف داروهای شیمیایی رودم داغون شد تا اینکه یک پزشک سنتی متوجه شد من به گندم حساسیت دارم و کلا قضیه حل شد
۱۴۰۰ © تمامی حقوق برای وبسایت Rooziato (روزیاتو) محفوظ
است.
منبع :
کاربر گرامی؛ سلامٌ علیکم
لطفا پیش از ثبت نظر خود توجه داشته باشید:
نظر پزشکان در مورد طب سنتی
تجویز دارو و پیچیدن نسخه برای بیماری و مشکلات شخصی و موردی، نیاز به شرح حال کامل و معاینه بالینی دارد که طبیعتاً از طریق ارتباط مجازی، قابل حصول نیست.
لذا خواهشمندیم از تقاضای نسخه و دارو برای بیماری های موردی، اجـتناب فرمایید.
سایر نکات:
❶از اعلام نشانی و تلفن درمانگاه معذوریم. درصورت تمایل از طریق پایگاه «طبیب شهر»، پزشک مورد نظر خود را جستجو کنید.
❷ابتدا مقالات مربوطه را مطالعه کنید و پس از اطمینان از نبود اطّلاعات مورد نظرتان، نسبت به طرح سؤال اقدام کنید. از پاسخگویی به سؤالاتی که در متن مقاله پاسخ داده شده اند معذوریم.
❸از طرح سؤال هایی که نیاز به پاسخ های خصوصی و ارسال به پست الکترونیک دارد خودداری فرمایید.
❹پاسخگویی به سؤالاتِ کلّی و نیازمند پاسخ های مفصّل در توان پایگاه نیست.
❺نشانی پست الکترونیک شما در نزد پایگاه طبّ شیعه محفوظ است.
❻هرنظر را تنها یک بار ارسال کنید و از تکرار ارسال نظرات خودداری کنید.
❼حتّی المقدور از ارسال نظرات به صورت «فینگیلیش» خودداری کنید.
❽پاسخ هاي ارائه شده، كلّي و عمومي هستند و پاسخ دقيق و تخصّصي، تنها با ويزيت بيمار امكانپذير است
با سپاس و امتنان
دکتر وحید علیان نژادی
سایر مقالات این موضوع
نمایش تمامی عناوین این موضوع
آخرین مقالات
Copyright © ShiaTeb.com
2022. All Rights Reserved.
آمار بازدید کننده
Design by HK.
صفحهها برای ویرایشگران خارجشده از سامانه بیشتر بدانید
طب سنتی شامل جنبههای پزشکی در دانش سنتی است که در جوامع گوناگون و در نسلهای مختلف پیش از دوران پزشکی مدرن شکل گرفتهاست. طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)، طب سنتی «مجموعهای است از دانستهها، مهارتها و اعمال که بر پایهٔ نظریهها، باورها و تجربههای بومی فرهنگهای مختلف است، خواه قابل شرح باشد یا نباشد، که در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماریهای جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار میگرفتند».[۱] در مقابل طب سنتی، «پزشکی مبتنی بر شواهد» قرار دارد.
در برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی، تا ۸۰٪ از مردم نیازهای اولیهٔ بهداشتی خود را از طریق طب سنتی برطرف میکنند. زمانی که از طب سنتی خارج از فرهنگ سنتی استفاده میشود، آن را «پزشکی جایگزین» در نظر میگیرند.[۱]
برخی از انواع طب سنتی مورد استفاده در سراسر دنیا عبارتند از: طب سنتی چین، طب سنتی کرهای، طب سنتی آفریقایی، طب ایران باستان، طب سنتی ایرانی، آیورودا و طب سنتی اروپایی. رشتههای علمی که به مطالعهٔ طب سنتی میپردازند عبارتند از گیاهدرمانی، اتنومدیسین، مردمگیاهشناسی و انسانشناسی پزشکی.
نظر پزشکان در مورد طب سنتی
سازمان جهانی بهداشت خاطر نشان میکند که «استفادهٔ نادرست از داروها و روشهای سنتی میتواند اثرات منفی یا خطرناکی داشته باشد» و «تحقیقات بعدی لازم است تا اثربخشی و ایمنی داروها و روشهای مورد استفاده در برخی از طبهای سنتی تأیید گردد.»[۱] سازمان جهانی بهداشت یک استراتژی ۹ ساله برای حمایت از کشورهای عضو دارد که از نقش مثبت و سازنده طب سنتی در جوامع اطمینان حاصل گردد.[۲]
اگرچه ۱۳۰ کشور در مورد داروها و تجویزهای طب سنتی مقررات دارند، اما خطرات ناشی از استفاده از آنها وجود دارد (به عنوان مثال، بیماری مزمن زئونوز، عمدتاً به دلیل اینکه برخی از داروهای طب سنتی هنوز از مواد حیوانی استفاده میکنند در انسان ایجاد میشود.[۳]). اغلب تصور میشود که به دلیل طبیعی بودن داروهای فرض شده، آنها بی خطر هستند، اما اقدامات احتیاطی متعددی با استفاده از داروهای گیاهی همراه است.
حیوانات در حال انقراض، مانند چشمگرد تنبل، گاهی اوقات برای تهیه داروهای سنتی کشته میشوند.[۴]
بالههای کوسه در طب سنتی نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند و اگرچه اثربخشی آنها اثبات نشدهاست، اما به جمعیت کوسهها و اکوسیستم آنها آسیب میرساند.
تجارت غیرقانونی عاج را میتوان تا حدی در خریداران طب سنتی چینی جستجو کرد. تقاضا برای عاج یک عامل بزرگ در شکار غیرقانونی گونهها مانند کرگدن و فیل است.[۵]
در طب سنتی غذا به دو دسته سرد، گرم تقسیم میشوند[۶]؛ که روشهایی برای تشخیص این ۲ امر وجود دارند ولی استثنائاتی در این زمینه هم وجود دارد.
کلیه مادههای غذایی، تندی، شوری و شیرینی جزء گرم مزاجها شناخته میشود.
و کلیه مادههای غذایی ترش، ملس، کال، میوه نارس و هر چیزی سفید به جزء شکر و نمک جزء سرد مزاجها شناخته میشود.
که خود این ۲ دسته بر اساس حالت میزان موجود آب درون ماده غذایی، تقسیمبندی میشود.
American Psychiatric Association Practice Guidelines for the Treatment of Psychiatric Disorders: Compendium 2006 (in English). American Psychiatric Pub. p. 780. ISBN 9780890423851.
مدیرکل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت اعلام کرده که وزارت بهداشت در دولت سیزدهم سیاستهای خود را در خصوص توسعه منطقی طب سنتی ایرانی برنامهریزی خواهد کرد.
به گزارش خبرآنلاین، در سالهای اخیر افزایش خرافه و سوءاستفاده از طب سنتی در کشور بارها مورد هشدار قرار گرفته است. با این تفاسیر ارزیابی شما از بهبود وضع طب سنتی و توسعه آن چیست؟ وزارت بهداشت در این زمینه چطور میتواند موفق عمل کند؟
نظرتان را در قالب کامنت با ما در میان بگذارید.
نظر پزشکان در مورد طب سنتی
۲۳۵۲۳۵
با امضای این تفاهم نامه آموزش کسب و کار و فعالیت در فروشگاههای زنجیرهای، تخصصیتر میشود.
تمامی حقوق این سایت برای خبرآنلاین محفوظ است.
نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright © 2018 khabaronline News Agancy, All rights reservedنی نی سایت
دیدگاهتان را بنویسید