حوزه/ بورس کالا، مکانی است که در آن کالاهای مختلف مورد معامله قرار می گیرد، این کالا می تواند شامل کالاهای کشاورزی(گندم، پنبه، کنجاله، … ) فلزات (فولاد، مس، روی) فلزات گران قیمت(طلا، پلاتین، نقره) کالاهای پتروشیمی (نفت، پلی اتیلن و … ) باشد.
خبرگزاری حوزه / واژه بورس از نام خانوادگی شخصی به نام واندر بورس گرفته شده است، وی اوائل قرن ۱۵ در شهر بروژ بلژیک زندگی می کرده و صرافان شهر در مقابل خانه او به داد و ستد کالا و پول و اوراق مختلف می پرداختند.
بورس در اصطلاح نوعی بازار خرید و فروش و مبادله می باشد که در آن اسناد و اوراق مالی، پول کشورهای مختلف (ارز،) کالایی مثل فلزات، طلا، نقره و … مبادله می شود.
«ابزارهای تأمین سرمایه در بورس»
نظر مراجع در مورد بورس
.۱ اوراق بهادار:
.۱بورس اوراق بهادار: این اوراق به دو دسته تقسیم می شود:
الف. اوراق مالکیتی بدون مدت: سهام عادی و سهام ممتاز که نشانه دهنده مالکیت صاحبان سهام در یک شرکت سهامی به طور مشاع می باشد.
ویژگی های سهام ممتاز ممکن است نسبت به تفاوت در میزان سود، اولویت در دریافت آن و… باشد.
ب.اوراق مالکیتی مدت دار:
۱.اوراق مشارکت ۲. اوراق اجاره ۳. اوراق سفارش ساخت (استصناع) ۴. اوراق مضاربه ۵. اوراق بدهی .۶اوراق مرابحه ۷. اوراق جعاله ۸. اوراق خزانه و …؛ و اوراق قرضه (در کشورهای غربی)
۲. کالا
.۲بورس کالا: مکانی است که در آن کالاهای مختلف مورد معامله قرار می گیرد، این کالا می تواند شامل کالاهای کشاورزی(گندم، پنبه، کنجاله، … ) فلزات (فولاد، مس، روی) فلزات گران قیمت(طلا، پلاتین، نقره) کالاهای پتروشیمی (نفت، پلی اتیلن و … ) باشد.
۳. ارز
بورس ارز: خرید و فروش ارز درآن صورت می گیرد.
.۴قراردادهای آتی و آپشن
و نیز قردادهای آتی یا فردایی )فیوچرز (futuresو قراردادهای اختیار معامله )آپشن ( options از ابزارهای مالی رایج بورس محسوب می شود.
تذکر: غالبا خرید و فروش از طریق ابزارهای مالی در بازار بورس به دلیل تعداد زیاد سرمایه گذاران، عدم آشنایی با تمام قوانین و مقررات، توسط کارگزاران صورت می پذیرد.
کارگزاران واسط بین خریدار و فروشنده هستند، و به نوعی نقش دلالان یا حق العمل کارانی را ایفاء می کنند که به صورت قانونمند و حرفه ای عمل می کنند.
نکات فقهی پیرامون خرید سهام در بورس یا فرابورس ایران
اگر فرد قصد خرید سهام شرکت های سهامی عام در بورس یا فرابورس ایران دارد، لازم است به نکات فقهی ذیل توجه نماید[۱]:
۱.شرکت در اعیان باشد نه منافع:
مبیع و کالای مورد معامله در فروش سهام شرکت های سهامی «دارایی های شرکت» هستند، بدین صورت که شرکت سهامی عام، کلیه دارایی های خود – أعم از دارایی های ثابت مانند زمین، ساختمان، ابزار آلات و همین طور دارایی های در گردش مانند مواد اولیه و محصولات تولید شده، دارایی های حقیقی و اعتباری خود – را به طور مشاع سهم بندی می کند و هر سهم مشاع را به مبلغ معیّنی به متقاضیان از طریق عرضه در بورس یا فرابورس می فروشد.
تبصره۱. به لحاظ فقهی » مشارکت در منافع« در مقابل »مشارکت در عین یا اعیان «بکار می رود، حال اگر بنای قرارداد خرید سهام بر این باشد که خریداران، تنها در منافع حاصله شریک باشند ولی در عین پروژه ها شریک نباشند، این نوع قرارداد صحیح نیست، بلکه قرارداد مذکور عرفا برگشت به قرض می کند که در حقیقت خریداران سهام به شرکت سهامی قرض می دهند مشروط بر اینکه مقداری از سود و منافع حاصله را دریافت نمایند که در این صورت، قرض ربوی و حرام محسوب می شود.
و اگر گفته شود که مراد از مشارکت در منافع عبارتی تسامحی است و مراد همان مشارکت در عین است که به تبع شرکاء در منافع هم سهمیم خواهند شد اشکال ندارد لکن این امر نیاز به دلیل اطمینان آوری دارد.
تبصره۲. نباید مجرد شخصیت حقوقی شرکت سهامی در بورس فروخته شود.
گروهی از کارشناسان و حقوق دانان معتقدند: در خرید سهام «مبیع، کلی در مشاع و اعتباری» است، و متعلق این کلی در مشاع شرکت سهامی عام (شخصیت حقوقی) است که خود، یک موجود اعتباری محسوب می شود.
و موضوع مالکیت سهامداران، مال عینی و ملموس نیست، بلکه شرکت به عنوان «یک مفهوم ذهنی و اعتباری» موضوع مالکیت قرار می گیرد، و هر یک از اعضاء یا سهام داران شرکت به نسبت میزان سهام خود در این مالکیت سهیم و شریک هستند.
بنابراین سهام داران هیچ گونه رابطه مالکانه و حقّ عینی نسبت به اموال و دارایی شرکت ندارند، و دارندگان سهام صرفا مالک شرکت به عنوان یک بنگاه تجاری دارای شخصیت حقوقی هستند.
لکن این نظریه صحیح نیست و فروش سهام بدین صورت باطل است؛ بلکه شخصیت حقوقی شرکت سهامی منحل در اعضاء و سهام داران آن است و سهام داران با خرید سهام حقیقة مالک دارایی شرکت به صورت مشاع می گردند.[۲]
۲. قیمت سهام معلوم باشد:
قیمت سهام در تمام بورس های دنیا از جمله بورس ایران به صورت آنلاین و لحظه ای معلوم است.
۳. خصوصیات و اوصاف سهام معلوم باشد:
ازشرایط صحت خرید و فروش آن است که در زمان معامله اوصاف و خصوصیات چیزی که فروخته میشود برای دو طرف معلوم باشد.[۳]
بنابراین در معاملات سهام باید خصوصیّات سهام برای فروشنده و خریدار یا وکیل آن دو در زمان معامله معلوم باشد[۴] و چنانچه نامعلوم باشد، معامله سهام باطل است.
نظر مراجع در مورد بورس
البته در صورتی که قیمت بازاری سهام معلوم باشد و معامله بدین لحاظ غرری نباشد ولی دارایی های مورد معامله در فروش سهام یا مقدار و اوصاف آنها به تفصیل معلوم نباشد صحت آن محل اشکال است.
شایان ذکر است چنانچه معاملات مذکور از طریق قرارداد مصالحه انجام شود، جهالت مذکوراشکالی ندارد و معامله سهام صحیح است لکن این امر در بورس به علت فقدان ساز و کار اجرایی آن ممکن نیست.
۴. فروش سهام به صورت زمانی و موقت نباشد:
فروش دارایی های شرکت از طریق اوراق سهام نباید برای مدت زمان به خصوصی باشد.
از جمله شرایط صحّت معامله آن است که فروش به نحو فروش زمانی برای مدّت معین نباشد وگرنه مالکیت زمانی بدین گونه که فروشنده کالایی را تنها برای زمان موقّت بفروشد و پس از سپری شدن زمان مذکور دیگر خریدار مالک آن نباشد باطل است و وجه شرعی ندارد، مگر آنکه مرجع آن این امر باشد که بیع مطلق باشد و مقیّد به زمان معیّن نشده باشد و در ضمن معامله شرط شده باشد که فروشنده مذکور حق فسخ معامله را در زمان معیّن داشته باشد یا وکیل در باز خرید کالا در زمان معیّن باشد.
۵. خرید سهام مربوط به فعالیت های نامشروع و حرام نباشد.
خرید سهام بانک هایی که فعالیتشان مشتمل بر ربا است[۵] یا شرکت هایی که برای ادامه فعالیتشان اقدام به دریافت تسهیلات ربوی می کنند[۶] یا اقدام به معاملات مشتمل بر ربا می نمایند[۷] یا تولیداتشان حرام محسوب می شود[۸] و مانند آن جایز نیست؛ خصوصا ً اگر سودهای حاصل از آن جزء سرمایه سهام داران قرار
گیرد.
۶. قوانین و مقرّرات شرکت سهامی خلاف شرع نباشد:
فرد با خرید سهام قوانین مربوط به شرکت های سهامی و نیز آنچه که قانون نیست ولی جزء مقرّرات شرکت سهامی است را می پذیرد، و خریداران سهام، به هیأت امناء و مدیر عامل شرکت وکالت یا اذن می دهند تا حسب قوانین عمومی شرکتهای سهامی و مقرّرات مصوبه در مجمع عمومی یا هیأت مدیره شرکت عمل نمایند و شرکت را اداره نمایند، بنابراین در صورت فوق نباید این قوانین که مورد وکالت یا اذن می باشد خلاف شرع محسوب شود.
شایان ذکر است اگر فرد شرکت سهامی را وکیل نماید که مطابق عقود اسلامی بدون ربا با رعایت شرایط صحّت هر یک از عقود اسلامی با سهام وی فعالیت اقتصادی انجام دهند و احتمال عقلایی دهد که معاملات شرکت سهامی بر اساس عقود اسلامی غیر ربوی انجام می شود، کافی است.
۷. سود سهام علی الحساب پرداخت گردد:
دریافت سود سهام پس از حصول آن مانعی ندارد و قبل از سودآوری شرکت نیز چنانچه به صورت «سود علی الحساب» باشد، و پرداخت چنین سودی از مبالغی باشد که تصرف در آن منع شرعی و قانونی نداشته باشد، اشکال ندارد و شرکت چنانچه وکالت از سهام داران داشته باشد می تواند پس از حصول سود، سهم سود سهام داران را در مقابل مبلغی که علی الحساب قبلا به آنان داده شده، مصالحه کنند.
۸. شرکت دو معنا دارد:
الف. شیئی متعلّق به دو یا چند نفر باشد به گونه ای که سهم هر یک از افراد، جدا و مجزّا از دیگری نباشد و مشاع محسوب شود؛ و فرق ندارد اسباب حصول آن قهری مثل ارث یا اختیاری مثل بیع باشد.
ب. قراردادی است که بین دو یا چند نفر صورت می گیرد مبنیّ بر اینکه آن افراد در سودی که از طریق تجارت و کسب و کار با اموالشان حاصل می شود، شریک باشند.
با توجه به توضیح مذکور معلوم می شود که با خرید سهام، شرکت به معنای اول در دارایی های شرکت سهامی صورت می گیرد ــ به توضیحی که در نکته اول بیان شد ــ سپس فعالیت های اقتصادی به وکالت یا اذن سهام داران انجام می شود و محتمل است بعد از خرید سهام قرارداد شرکت به معنای دوم ــ با رعایت شرایط شرعی آن ــ بین سهام داران به وکالت منعقد گردد.
بنابراین کسی که مثلا ً یک سهم از ۱۰۰۰۰سهم کارخانه ای را خریده، مالک یک ده هزارم دارایی های آن کارخانه بوده و با ترقّی یا تنزّل قیمت کارخانه و تولیدات آن چه از طریق انجام معاملات حاصل شود و چه بدون آن، سهم او نیز به نسبت ترقّی یا تنزّل می نماید.
متولیان شرکت وکیل یا مأذون هستند که طبق قرارداد با سهم آنان اقدام به تجارت و فعالیت های اقتصادی سود آور به طور مشاع، نموده و سهام داران به نسبت سهم خود در سود و زیان آن شریک می شوند؛ طوری که تعداد سهام هر فرد نشان دهندۀ میزان مالکیّت هر فرد در دارایی های شرکت محسوب می شود.
پیوست
استفتائات پیرامون شرکت های سهامی
سؤال۱. آیا قراداد واگذاری سهام در شرکت های سهامی در بورس یا فرابورس عقد مستحدث و جدیدی محسوب می شود؟ شرایط عقود مستحدثه چیست؟
(شایان ذکر است شرکت های سهامی عام با شرکت عقدی تفاوت هایی دارد، از جمله آنها شخصیت حقوقی شرکت، مسئولیت محدود شرکاء، عدم قابلیت تقسیم شرکت به تقاضای برخی سهام داران و ورود و خروج شرکاء تنها از طریق خرید و فروش سهام، اداره شرکت توسط هیئت مدیره و براساس رأی اکثریت، عدم توقف فعالیت شرکت با فوت یا جنون برخی از سهام داران و مهم تر از همه این ها، لزوم رعایت برخی قوانین و مقررات حاکم بر شرکت های سهامی که توسط دولت ها و مجامع رسمی قانون گذاری ابلاغ می شود و شرکت ها موظف هستند اساسنامه خود را بر اساس آنها تنظیم کنند و در چهارچوب آن قوانین و مقررات فعالیت کنند می باشد)
جواب مطابق نظر آیت الله سیستانی :
خیر؛ عقد جدید و مستحدث محسوب نمی شود و نوعی عقد بیع ــ با شرایط ویژه ــ است.
پیرامون عقود مستحدثه و جدید مباحث فقهی مختلفی مطرح شده و جمعی قائل به عدم پذیرش عقدجدید شده اند و درصدد تخریج فقهی قراردادهای مستحدثه بر عقود قدیم هستند، و جمعی نیز قائل به پذیرش عقود جدید شده اند و برای آن شرایطی ذکر نموده اند.
به طور کلی هر قراردادی که دارای شرایط ذیل باشد، می تواند «عقد جدید و مستقل» محسوب گردد:
الف. در نزد عرف عقلاء، مقبول و رایج باشد.
ب. حقیقت آن، قابل انطباق بر عقود قدیم نباشد و متفاوت از آنها باشد.
ج. نهی و ردع عام یا خاصی از ناحیه شارع مقدّس نسبت به آن نرسیده باشد.
سؤال۲. از آنجا که یکی از شرایط صحت معامله قدرت بر تسلیم است آیا در فروش سهام همین قدر که سهام به نام خریدار شود کافی است؛ زیرا تحویل دادن عین سهام شرکت سهامی به خریدار مقدور نیست؛
پاسخ آیت الله سیستانی:
در فرض سؤال اگر ثبت رسمی می شود کافی است.
سؤال۳. با احترام، مستحضرید امروزه بسیاری از شرکت ها دردنیا، اقدام به تقسیم سرمایه شان به قطعات کوچک و برابر که سهام نامیده می شود، نموده و این سهام، در بازار خصوصا ً بازار بورس اوراق بهادار مورد معامله و داد و ستد قرار می گیرد.
آیا در صحت بیع سهام شرکت ها آگاهی داشتن به اوصاف و خصوصیات شرکت مثل زمین، ساختمان، ماشین آلات و وسائل نقلیه و مواد اولیه و محصولات تولید شده و مقدار آنها و بدهکاری ها و مطالبات و ارزش بِرَند و مارک تجاری آنها در زمان خرید سهام لازم است، با توجه به اینکه در رساله عملیه از شرایط صحت بیع اطلاع از اوصاف و خصوصیات مثمن و کالای خریداری معرفی شده است.
اگر این امر لازم است میتوان با قاطعیت اعلام کرد که هم اکنون این آگاهی در غالب موارد و در خصوص شرکت های بورسی، در نزدیک به تمامی موارد امکان پذیر نیست، چرا که اطلاعات منتشره توسط شرکت ها مربوط به گذشته بوده (مثلا ًیک ماه قبل) و از آنجا که رویداد های مالی در شرکت ها به طور مداوم در حال وقوع میباشند، بسیاری از اطلاعات شرکت خصوصا دارایی های جاری از قبیل وجه نقد و مطالبات و بدهی ها نزدیک به قطع تغییر می نمایند، و دارایی های ثابت همچون زمین و ساختمان و ابزار آلات نیز امکان تغییر را دارند.
نکته دیگر این است که بسیاری از شرکت ها اقدام به خرید سهام سایر شرکت ها جهت سرمایه گذاری می نمایند و اطلاع از جزئیّات این نوع سهام مستلزم مطالعه اطلاعات هر یک از شرکت های سرمایه گذاری شده می باشد که این خود مستلزم صرف وقت بسیار می باشد.
چنانچه راه اصلاح داد و ستد سهام را مصالحه می دانید، لازم به ذکر است هم اکنون این امکان در خصوص معاملات انجام شده از طریق بورس تقریبا امکان پذیر نمی باشد، چرا که دو طرف معامله یا وکلای آنان، در غالب موارد همدیگر را ملاقات نمی کنند و این داد و ستد از طریق سیستم رایانه ای صورت می پذیرد. لذا انجام مصالحه در معاملات بورسی تقریبا ً ناممکن است.
با توجه به موارد ذکر شده در بالا و با توجه به اینکه امکان آگاهی از جزئیات شرکت ها در زمان خرید سهام تقریبا ً ناممکن بوده، و با لحاظ عدم امکان مصالحه در غالب معاملات بورسی برای خریدار یا وکیل وی، خواهشمند است راه حلی را جهت اصلاح ارائه فرمایید.
پاسخ آیت الله سیستانی:
در صورتی که قیمت بازاری سهام مربوطه معلوم باشد و معامله بدین لحاظ غرری نباشد، احتمال صحت معامله وجود دارد، ولی مسأله خالی از اشکال نیست، و می توانید در این مسأله به مجتهد جامع الشرایط دیگر با رعایت الأعلم فالأعلم مراجعه نمایید.
سؤال۳. با احترام، مستحضرید امروزه بسیاری از شرکت ها در دنیا، اقدام به تقسیم سرمایه شان به قطعات کوچک و برابر که سهام نامیده می شود، نموده و این سهام، در بازار خصوصا ً بازار بورس اوراق بهادار مورد معامله و داد و ستد قرار می گیرد .
اینجانب قصد خرید سهام شرکتی که دارای درآمد مشروع بوده از طریق بازار بورس اوراق بهادار تهران و بازار فرابورس که بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می نمایند را دارم لذا سؤالی از محضرتان دارم:
در زمان خرید سهام (بیع سهام،) خریدار و فروشنده به چه مقدار از اوصاف سهام بایستی آگاه باشند؟ آیا همین که نام شرکت و نوع فعالیت آن را بدانند کافی است یا اینکه بایستی به اوصاف جزء شرکت از جمله زمین، ساختمان، ماشین آلات و وسائط نقلیه و مقدار آنها در زمان خرید سهام آگاهی داشته باشند؟
لازم به ذکر است چنانچه در صحت بیع سهام شرکت ها آگاهی داشتن به اوصاف جزء شرکت از جمله زمین، ساختمان، ماشین آلات و وسائط نقلیه و مقدار آنها در زمان خرید سهام لازم باشد، می توان با قاطعیت اعلام کرد که هم اکنون این آگاهی در غالب موارد و در خصوص شرکت های بورسی، در نزدیک به تمامی موارد امکان پذیر نیست، چرا که اطلاعات منتشره توسط شرکت ها مر بوط به گذشته بوده و از آنجا که رویدادهای مالی در شرکت ها به طور مداوم در حال وقوع می باشند، بسیاری از اطلاعات شرکت خصوصا ً دارایی های جاری از قبیل وجه نقد و مطالبات نزدیک به قطع تغییر می نمایند و دارایی های ثابت همچون زمین و ساختمان نیز امکان تغییر را دارند.
*نکته دیگر این است که بسیاری از شرکت ها اقدام به خرید سهام سایر شرکت ها جهت سرمایه گذاری می نمایند و اطلاع از جزئیات این نوع سهام مستلزم مطالعه اطلاعات هر یک از شرکت های سرمایه گذاری شده می باشد که این خود مستلزم صرف وقت بسیار می باشد.
پاسخ مقام معظم رهبری:
به طور کلی فعالیت در بورس اگر بر طبق مصوّبه مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای محترم نگهبان قانون اساسی رسیده باشد انجام بگیرد محکوم به صحّت و حلیّت است.
(و به طور شفاهی افزودند: و اطلاع و معرفت اجمالی به خصوصیات سهام کافی است)
پاسخ آیت الله العظمی شبیری زنجانی: آگاهی به خصوصیات، لازم نیست. همین که خریدار بداند سهمی از سرمایه شرکت معینی را که شامل زمین، ساختمان و ماشین آلات است خریداری می کند، کافی است.
پاسخ آیت الله العظمی مکارم شیرازی: اطلاع اجمالی کافی است، و هرگاه سهام، مربوط به کارخانه ها یا مراکز اقتصادی دیگر باشد که وجود خارجی دارد، و مقدار سهم و قیمت آن کاملا ًروشن باشد، مانعی ندارد .
پاسخ آیت الله العظمی وحید خراسانی: نسبت به شرط معلوم بودن خصوصیات و اوصاف سهام معرفت اجمالی به صورت متعارف که موجب رفع غرر باشد کافی است.
شایان ذکر است: خرید سهام چنانچه این سهام ما به ازاء دارد یعنی با خریدن آن سهمی از سهام یک عین خارجی خریداری شود، و مشتمل بر فعالیت های نامشروع و حرام نباشد و شرائط خرید و فروش که در رساله عملیه آمده (مسأله ۲۱۰۹ و ۲۱۱۸) رعایت گردد اشکال ندارد.
[۱] . این نوشتاراختصاص به بررسی احکام سهام دارد و شامل سایر اوراق بهادارمثل اوراق مشارکت، احاره، مرابحه و … و شامل سایر فعالیت های بورسی نمی شود.
[۲] . در قانون تجارت، مبحث شرکت های سهامی، بخش اول تعریف و تشکیل شرکت سهامی چنین مذکور است:
ماده ۱: شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است و در بخش دوم سهام چنین ذکر شده است:
ماده : ۲۴سهم قسمتی است از سرمایه شرکت سهامی که مشخص میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد .
ورقه سهم سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد.
[۳] . برای تقریب به ذهن مثالی ذکر می شود: اگر فردی وارد یک سوپر مارکت شود و به صاحب آن ابراز دارد که حاضر است تمام یا بخش مشاع از سرمایه وی را خریداری نماید و فرض کنید قیمت عادلانه و کارشناسی تمام یا آن بخش مشاع کاملا برای طرفین معلوم باشد، ولی خریدار در هنگام معامله به تفصیل نداند چه نوع کالاهایی در مغازه وجود دارد یا اینکه نوع آنها را بداند ولی نداند از هر کدام چه تعداد یا چه مقدار و با چه کیفیتی وجود دارد معامله باطل است و معرفت اجمالی به کم و کیف کالاها کافی در صحیح بودن معامله نیست، هر چند بتواند بعد از معامله با بررسی اجناس یا مراجعه به اطلاعات ثبت شده از اجناس مغازه از آن اطلاع پیدا کند.
[۴] . منظور از اطلاع نسبت به اوصاف و خصوصیات سهام، دانستن اموری مانند مقدار و اوصاف داراییهای ثابت همچون زمین، ساختمان، دستگاه ها و ماشین آ لات و وسائل نقلیه، و همین طور دارایی های در گردش مانند مواد اولیه خام و محصولات تولید شده و مقدار آنها ،و نیز بدهکاری ها و مطالبات و ارزش ِبَرند و مارک تجاری آنها در زمان خرید سهام می باشد.
[۵] . مثل قرض دادن مشروط به دریافت کارمزد هر چند کم مثلا%۱ یا دریافت خسارت تأحیر تأدیه یا وجه التزام در ازای تأخیر در پرداخت دین و بدهی که در عرف آن را جریمه دیرکرد می نامند.
[۶] . مثلا اقدام به دریافت تسهیلات مرابحه یا فروش اقساطی از بانک می نمایند که در ضمن آن خسارت تأحیر تأدیه یا وجه التزام شرط شده است.
[۷] . مثل فروش نسیه محصولات که در ضمن آن شرط شود در صورت تأخیر مشتری در پرداخت بدهی باید فلان مبلغ بابت دیرکرد یا خسارت تأخیر تأدیه یا وجه التزام بپردازد.
[۸] . به عنوان مثال شرکت سهامی عامی که فعالیتش در زمینه صنایع دستی وهنرهای سنتی است، چنانچه در بین محصولات خود اقدام به تولید و ساخت شطرنج، تخته نرد، ابزارموسیقی لهوی(چه سنتی و چه کلاسیک) نماید خرید سهام آن جایز نیست؛ یا اگر شرکت اقدام به ساخت مجسمه ذی روح مثل انواع مانکن و عروسک می نماید، از آنجا که ساخت آنها بنابر احتیاط واجب جایز نیست، خرید سهام آن شرکت نیز بنابر احتیاط واجب جایز نمی باشد؛ یا شرکت سهامی که برای عرضه محصولات خویش و درآمد زایی از شیوه بازاریابی شبکه ای چند سطحی Network Marketing استفاده می نمایند، معظم له درمورد خریدسهام این شرکت توقف می نمایند.
تحقیق از سید احسان شماعی
تمامی حقوق این سایت برای خبرگزاری حوزه محفوظ است.
بازنشر مطالب خبرگزاری حوزه در سایر خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها بدون ذکر منبع آزاد است.
چه شما در بازار بورس فعالیت کنید و چه نکنید یکی از سوالاتی که حتما برای شما ایجاد شده یا از شما پرسیده‌اند این است که:
آیا بورس قمار است؟
آیا بورس حرام است؟
حکم شرعی بورس چیست؟
حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟
نظر مراجع در مورد بورس
در این ویدئوی آموزش بورس تلاش شده است تا نگاهی به قمار در کنار بازار بورس داشته باشیم و ببینیم آیا چنین چیزی ممکن است یا نه؟ در این ویدئو ۷ دقیقه‌ای تمام تلاش خانه سرمایه و مهندس صابریان این بوده است که به دور از بزرگنمایی و اغراق به حقیقتی از بازار بورس پرداخته شود که در مورد آن کمتر صحبت شده است.
فهرست این مقاله
۱- آیا درآمدی که از طریق معامله در سازمان بورس و اوراق بهادار به دست می‌آید – با توجه به این که شاخص بورس ممکن است دچار صعود یا نزول شود – میتواند یک جور قمار به شمار آید یا نه؟
۲- آیا تاریخچه بورس به قماربازان حرفه‌ای باز می‌گردد؟
۳- فرق بین قمار و سازوکار بورس در چیست؟
۴- آیا مواردی در بورس وجود دارد که باعث ایجاد اشکالات شرعی در سود بورس شود؟
درآمد و کسبی که از طریق بورس و خرید و فروش اوراق بهادار بدست می‌آید – با وجود امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس – قمار محسوب نمیشود.
فرق قمار و بورس در این است که در قمار، خوردن مال به باطل صورت می‌گیرد. یعنی بدون مجوز یا عقود شرعی است. ولی در بورس اگر بر اساس عقود شرعی و اسلامی عمل شود خرید و فروش بی اشکال است.
از نظر اسلام انجام هر نوع معاملات – مانند بورس، خرید و فروش سهام و… – یا اینکه کسی کار خود را خرید و فروش سهام قرار دهد در صورتی که عقود و معاملات صوری نباشند، مطابق با احکام شرع و قوانین باشند، فروشنده واقعا مالک باشد یا از طرف مالک وکیل باشد و خریدار واقعا مالک و صاحب جنس خریداری شده شود، اشکال ندارد.
بورس بازاری است که در آن داراییهای مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد. بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این است که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشند؛ در غیر این صورت حرام است.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
به این مقاله امتیاز دهید تا با کمک شما کیفیت آن را بسنجیم
سلام و عرض ادب بنده مدت حدود ۸ ماهه که داخل بورس ایران فعالیت دارم، و علاقه ی زیادی به بورس و معاملات بورس پیدا کرده ام و دارم از لحاظ آموزش هم کاملا خودمو به روز میکنم، اما همش دودل هستم که نکنه سود از راه بورس از لحاظ شرعی حرام و مشکل داشته باشه، احساس میکنم وقتی من سود میکنم یکی دیگه ضرر میکنه در ان سوی معامله، و سود من از جیب دیگری بدست میاد با این اوصاف میشه راهنمایی بفرمایید بعدشم اگه من به علم بورس تسلط داشته باشم و بتوانم در طول روز یک سهمی رو خوب خرید کنم و در طول همان روز خوب بفروشم حلاله، اگه کسی بهم خبر بده یا از طریقی خبر دار بشم که مثلا فلان سهم آینده ی خوبی دارد و برای خرید مناسب هستش اگه ورود کنم حکمش چیه، تورو خدا منو از دودلی دربیارین،
عالی بود . ممنونم .من خودم طلبه هستم و مدتی هست که اموزش های بورس رو دیدم .متاسفانه خشکه مذهب های نا اگاه در مورد بورس چنین تصوری دارند و با تبلیغ نا به جا علیه بورس دارن اقتصاد کشور رو فلج میکنن.خدا زودتر از خواب غفلت بیدارشون کنه .
سلام
کارمزدی که کارگزاری های بورس به پولی که هنوز باهاش سهم نگرفتی میدن مشکل شرعی داره؟
با سلام و احترام
منظور شما سود به مانده حساب معاملاتی است. این مورد بر اساس مجوز شرکتهای کارگزاری از سازمان بورس و طبق سازوکار خاصی به سرمایه‌گذاران تعلق می‌گیرد.
دوست عزیز سلاموقتی بعضی از افراد بدون تحقیق میگن حرامه هیچ جوره نمیتونی حالیشون کنی و مرغشون یک پا دارد.
خدا عقل را برای همین مواقع گذاشته
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وب سایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی می‌نویسم.
اجازه بدید اول صحبت های تند دکتر حسن عباسی را پیرامون بورس با هم بشنویم . سپس به حلال و حرام بودن بورس می پردازیم!!!!
از صحبت های دکتر عباسی و اشارات غیر مستقیم مراجع تقلید ،این مفهوم برداشت می شود که اگر بورس را شبیه به قمار فرض کنیم ، پس بورس حرام است اما درصورتی که تفاوت هایی با قمار و شرط بندی برای ان قائل شویم ، با خیال راحت حلال است .
نظر مراجع در مورد بورس
پس بیایید اول کمی در مورد سوالات زیر فکر کنیم و سپس به بحث قمار بپردازیم؟؟
سوالات بالا شاید سوالات شما هم باشد . در این روز های سخت اقتصادی که سرمایه گذاران عام جامعه در بورس غوقایی به پا کردند ، سوالات بسیار زیادی در مورد احکام بورس و آداب درست معاملات آن ایجاد شده است . همانطور که میدانید بازار بورس نیز همانند تمامی مشاغل ، خوب و بد دارد و گاهی سوده و گاهی ضرر ده است . وجود این گونه ریسک ها در بازار سهام و بورس ، باعث شده که سوالات بسیاری در مورد احکام دینی ان ایجاد شود . اغلب افرادی که به تازگی با بورس آشنا شده اند برایشان این سوال به وجود آمده که ایا بورس حلال است یا حرام ؟ ایا بورس قمار است و تفاوت ان با قمار چسیت ؟ مگر سود ما از جیب شخص دیگری تامین نمیشود پس چرا حلال است ؟ ایا واقعا سود حاصله از ضرر شخص دیگری ایجاد میشود ؟
برای پاسخ به چنین سوال هایی ابتدا باید مقوله قمار را بررسی کنیم و سپس به تفاوت های بازار بورس با قمار بپردازیم .
قمار به معنای بازی برای برد و باخت و غلبه بر شخص دیگری است . در قمار ، افراد برای شکست دادن شخص دیگری وارد بازی میشوند و برای برد و باخت شرط بندی میکنند . در یک تعریف کلی تر میتوان گفت که قمار به معنای ریسک بر سر شرف و مال خود برای به دست اوردن دارایی های دیگران ، ان هم احتمالا با فریب و نیرنگ است . قمار اغلب برای تفریح است نه کسب درامد و جالب است بدانید که قمار باز اغلب بازنده است تا برنده .
عمده تفاوت بورس و قمار در این میباشد که بورس یک بازار مولد است . سرمایه هایی که شما برای خرید و فروش سهام ها در بازار وارد میکنید ، به چرخه اقتصادی کشور کمک خواهد کرد . به عبارت دیگر خرید سهام مثلا یک شرکت داروسازی باعث شده این شرکت با افزایش نقدینگی بتواند خط تولید جدیدی راه اندازی کرده و باعث ایجاد کسب و کار و نابودی معضل بیکاری در جامعه گردد . با این تفاسیر نمیتوان بورس را به قمار شبیه نمود .
موفقیت در هیچ کجا تصادفی نیست ، حتی در بازار بورس ، ولی قمار تنها به شانس وابسته است . آموزش بورس به شما کمک خواهد کرد که بتوانید بهترین بازدهی از سرمایه خود و ریسکی کنترل شده داشته باشید ولی در قمار به این صورت نیست . همه چیز بر مبنای شانس است .
احکام و فتوای برخی مراجع در مورد بورس ، فارکس و ارزهای دیجیتال در برنامه زنده
* نظر رهبر انقلاب ، حضرت آیت الله خامنه ای در مورد بازار بورس
بورس همانند دیگر بازار ها است . یعنی مانند دیگر بازارها معاملات مختلفی انجام میشود. پس هیچ مشکلی از نظر شرعی ندارد مگر آن که معامله ای نا مشروع صورت گیرد که در این صورت حرام است .
شماره دفتر: 32241193-031
پایگاه رسمی حضرت آیت الله خامنه ای
* نظر حضرت ایت الله مکارم شیرازی در مورد معاملات بورس
با وجود این که در این بازار قیمت ها بالا و پایین میشود، قمار محسوب نمیشود، پس درآمد از بورس حلال است. چون اسلام خرید و فروش کالا را جایز دانسته است .
پس از نظر ایشان کاملا حلال محسوب میشود .
نشانی دفتر: اصفهان، چهارراه شکر شکن، خیابان احمد آباد، خیابان شهید توانا، پلاک 105
پایگاه رسمی ایت الله مکارم شیرازی
شماره دفتر: 32253600-031
فاکس: 32265226-031
نظر مراجع در مورد بورس
* نظر حضرت ایت الله نوری همدانی در مورد خرید فروش در بازار بورس
خرید و فروش در بازار بورس مشکلی ندارد و حلال است .
نشانی دفتر: قم، خیابان شهدا، کوی 33، پلاک 16
پایگاه رسمی ایت الله نوری همدانی
شماره دفتر: 37741850-025
فاکس: 37735900-025
* نظر حضرت آیت الله سیستانی در بازار بورس
اگر خرید سهام شرکتی از نظر شرعی حرام باشد پس حرام است و جایز نیست. ولی اگر سهام شرکت از نظر شرعی یعنی کالایی که حلال باشد را خرید و فروش کنیم حلال است و مشکلی ندارد .
شماره دفتر: 37741415-025
پایگاه رسمی آیت الله سیستانی
فاکس: 37741420-025
شماره پیامک: 10008507500
* نظر حضرت آیت الله وحید خراسانی در مورد بورس
خرید و فروش سهام شرکت ها در صورتی جایز است که سود حاصل شرکت از نظر شرعی حرام نباشد. در این صورت سود بورسی حلال است .
نشانی دفتر: قم، خیابان شهدا، کوی 23، پلاک 21
شماره دفتر: 37742445-025
فاکس: 37743047-025
پایگاه رسمی آیت الله وحید خراسانی
* فتوا ایت الله بهجت در مورد خرید فروش سهام و بورس
اگر مال موجود خریدارى مى شود، مانعى ندارد وگرنه باید واجد شرایط عقود شرعیه اى از قبیل شرکت یا مضاربه باشد
نشانی دفتر: قم، خیابان ارم، کوی 16، پلاک 27، طبقه دوم
شماره دفتر: 37743271-025
پایگاه رسمی آیت الله بهجت
* حکم شرعی ایت الله صافی گلپایگانی در بورس
به طور کلی معاملات بورسی چنانچه با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد.
شماره دفتر: 37479-025
پایگاه رسمی ایت الله صافی گلپایگانی
شماره پیامک: 30007479
* فتوا و نظر ایت الله سید محمدصادق روحانی در مورد بورس
متاسفانه فتوای ایشان در باب بورس را پیدا نکردیم . لطفا با دفتر ایشان تماس بگیرید
نشانی دفتر: ایران، قم، خیابان ارم، حسینیه امام صادق (ع)
شماره دفتر: 37743538-025
فاکس: 37747557-025
پایگاه رسمی آیت الله سید محمد صادق روحانی
* حکم شرعی ایت الله سید موسی شبیری زنجانی بازار بورس
معاملات سهام، اگر در قالب قراردادهای واقعی( نه صوری) و مطابق احکام شرع باشد جایز است و سود این معاملات حلال است و در فرض شک در حلال بودن و حرام بودن سهم بنابر حلیت سهام گذاشته می شود.
پایگاه رسمی آیت الله زنجانی
نشانی دفتر: قم، بلوار بهار، کوچه شماره 6شماره دفتر: 37740323-025
* حکم شرعی ایت الله عباس محفوظی در مورد بازار بورس
متاسفانه فتوای ایشان در باب بورس را پیدا نکردیم . لطفا با دفتر ایشان تماس بگیرید
پایگاه رسمی آیت الله محفوظی
* فتوا و نظر ایت الله جعفر سبحانی در حلال بودن بورس
خريد سهام شركت ها و بانك ها، به شرط اين كه بانك ربوى نباشد، اشكال ندارد. والله العالم
چهار راه شهداء، ابتداي صفائيه، مؤسسه امام صادق (ع) ، دفتر آيت الله العظمي سبحانيتلفن : 7743151-025فاکس : 7743151-025پایگاه رسمی آیت الله سبحانی
* حکم شرعی ایت الله محمداسحاق فیاض در مورد بورس
خرید وفروش سهام شرکتها در بازار بورس مانعی ندارد. اگر سرمایه و راس مال آن از حلال باشد. وهمچنین تعاملاتش حلال باشد. ودر این مورد فرقی بین سهام عادی وممتاز نیست.
* حکم شرعی و نظر ایت الله جوادی آملی در مورد بازار بورس
متاسفانه فتوا ایشان در باب بازار بورس پیدا نکردیم . اگر از فتوا ایشان اطلاع دارید در قسمت نظرات بیان کنید
آدرس : قم : خیابان صفائیه ـ کوچه 19 ـ پلاک 7؛ دفتر معظم لهکدپستی: 37137-43733تلفن: (41-42-43)02537841840فکس: 02537744768
پایگاه رسمی آیت الله جوادی آملی
1- با خرید و فروش سهم در بورس آیا نیاز به پرداخت خمس داریم ؟
سود حاصل خرید و فروش در بورس جز درآمد شخص قرار گرفته و باید خمس آن را پرداخت کند . در سال یک روز را برای محاسبه خمس سهام خود قرار دهید.
2- آیا میتوانیم سهام بورس خود را وقف کنیم؟
سهام بورس قابل وقف است.
3- آیا سهمی که در روز خرید کنیم و در همان روز بفروشیم قمار به حساب می آید؟
در صورتی که معامله هم واقعی و هم از نظر شرعی حلال باشد، در هر زمان میتوانید آن را بقروشید پس قمار محسوب نمیشود.
4- ایا سود کسب شده توسط واسطه های بازار بورس یا کارگزاری ها حلال است ؟
به خاطر این که کارگزاری ها ، نماینده قانونی یا وکیل سهامداران در بازار بورس هستند پس سود دریافت شده به عنوان اجرت ، حلال و مجاز است
اندیکاتور color level برای رسم سریع خطوط و باکس های رنگی روی چارت طراحی شده که یک ابزار کابردی برای پرایس اکشن کار ها و تحلیل های تکنیکال هستش
نصب اندیکاتور در متاتریدر به صورت ویدیویی یا همراه با تصاویر قدم به قدم بیاموزید همچنین فایل pdf نصب اندیکاتور میتونید دانلود کنید
اموزش نصب اکسپرت در متاتریدر به صورت ویدیویی یا همراه با تصاویر قدم به قدم بیاموزید و فایل pdf نحوه نصب اکسپرت در متاتریدر دریافت کنید
چگونه اکسپرت را برای سود دهی بیشتر ، بهینه سازی کنیم ( آموزش بک تست 2020)
بهترین روش بک تست برای سود دهی بیشتر اکسپرت های معاملاتی
سودآموز یکی از پرتلاش‌ترین و بروزترین مراجع آموزشی در سطح ایران است که
همیشه تلاش کرده تا بتواند جدیدترین و بروزترین مقالات و دوره‌های آموزشی را در اختیار
علاقه‌مندان ایرانی قرار دهد. تبدیل کردن تریدر های ایرانی به بهترین معامله گران
جهان هدف ماست
شما میتوانید با استفاده از یکی از راه‌های زیر با ما ارتباط برقرار کنید
مجمع یک عرضه اولیه | افزایش سرمایه کزغال چه شد؟(کلیک کنید)
لیست نمادهای بورسی لیست کارشناسان بورس
شتران خساپا ثفارس های وب خصدرا خاور لکما چکاپا کبافق فزرین والبر فاذر سیلام ذوب غنوش
وبصادر خپارس شستا شبندر نوری سیتا کدما گشان برکت شاراک وساپا مرقام ولیز فولاد خگستر
حریل ختور بکام بجهرم زکوثر فاسمین ونیکی
نظر مراجع در مورد بورس
حکشتی فتوسا بترانس اخابر وتجارت میدکو دارا یکم خودکفا وخارزم شپنا دماوند غگل شسپا بالاس
شپترو اوان افرا وسدید
صبا خزامیا شیران کرازی وغدیر شپلی شسینا چکارن سلیم کمرجان
شبریز
کانال تلگرام بورس
گزارش پیش رو به بررسی نظرات برخی از مراجع عظام تقلید در خصوص سرمایه گذاری در بورس و همچنین احکام خمس متعلق به بورس پرداخته است.
به گزارش مهر، با بالا گرفتن تب سرمایه گذاری در بورس شاید شما هم جزو آن دسته از کسانی باشید که حد اقل برای حفظ ارزش پول خود وارد بورس شده‌اید؛ اما آیا تا کنون این پرسش برایتان مطرح شده است که به سهام شما و یا سود حاصل از آن خمس تعلق می‌گیرد و یا خیر؟ در ادامه به بررسی نظرات برخی از مراجع عظام تقلید در خصوص سرمایه گذاری در بورس و همچنین احکام خمس متعلق به بورس خواهیم پرداخت؛
آیت الله خامنه ای
۱: سهامی که به قصد تجارت خریده شده، ۲ صورت دارد:
الف) با درآمد بین سال خریده شده پس در این صورت در سررسید سال خمسی اول باید به قیمت روز، محاسبه و خمس آن پرداخت شود و در سررسید سالهای بعد، اصل آن خمس ندارد ولی ارزش افزوده آن پس از کسر مقدار تورم، خمس دارد.
ب) با پولی که متعلق خمس نیست مثل هدیه، ارث، مهریه یا درآمدی که خمس آن پرداخت شده خریده شده پس در این صورت در سررسید هر سال خمسی، اصل آن خمس ندارد ولی ارزش افزوده آن، پس از کسر مقدار تورم، خمس دارد.
۲ سهامی که به قصد حفظ ارزش پول یا استفاده از سود سالیانه آن (نه به قصد تجارت) خریده شده، ۲ صورت دارد:
الف) با درآمد بین سال خریده شده پس در این صورت در سررسید سال خمسی، باید به قیمت روز محاسبه و خمس آن پرداخت شود و در سالهای بعد تا زمانی که فروخته نشده، خمس ندارد اما پس از فروش ارزش افزوده آن (با کسر مقدار تورم) جز درآمد سال فروش است که اگر تا پایان سال خمسی در امور زندگی مصرف نشود، خمس دارد.
ب) با پولی که متعلق خمس نیست مثل هدیه، ارث، مهریه یا درآمدی که خمس آن پرداخت شده خریده شده پس در این صورت تا زمانی که فروخته نشده، خمس ندارد اما پس از فروش، ارزش افزوده آن (با کسر مقدار تورم) جز درآمد سال فروش است که اگر تا پایان سال خمسی در امور زندگی مصرف نشود، خمس دارد.
آیت الله مکارم شیرازی
آیا به سرمایه‌ای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سر رسید سال خمسی، خمس تعلق می‌گیرد و باید خمس آن پرداخت شود؟
چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد باید خمس آن پرداخت شود، ولی چنانچه برای پرداخت خمس در زحمت باشید، مجازید خمس آن را به ذمّه بگیرید و هر وقت توانستید بپردازید.
آیا سهام عدالت خمس دارد؟
آن مقدار از سهام عدالت که متعلق به خود فرد است در صورتی که قابل خرید و فروش باشد، و سال خمسی بر آن بگذرد، بنابر احتیاط واجب خمس دارد اما سود آن چنانچه سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد.
آیت الله سیستانی
برخی شرکتهای بازرگانی و صنعتی از بانک‌های ملی و یا دولتی اسلامی و یا غیر اسلامی وام‌ها بهره دار (ربوی) می‌گیرند و در اثر کار کردن با بانکها سودهای کلان به دست می‌آورند، آیا ما میتوانیم از چنان شرکت‌هایی سهام بخریم و یا در پروژه‌های آنها شرکت کنیم؟
پاسخ: اگر خرید سهام و یا شرکت در پروژه‌ها، نوعی شرکت در داد و ستدهای ربوی باشد چنان عملی جایز نیست، بلی اگر شرکت از آن مسلمانان باشد و آنان از بانک‌های غیر اسلامی سودهای را به دست می‌آورند از این جهت مانعی نیست.
پرسش: دو سهم از دو شرکت خریده‌ام آیا میتوان برای سود در آوردن این سهم را خرید و فروش کرد؟
پاسخ: فی حد نفسه اشکال ندارد.
پرسش: پولی که به‌عنوان سود از بانک‌های دولتی به اعضا و سهامداران پرداخت میشود که نوعاً سود آن در ظرف یکسال معین و طبق قرارداد است آیا حکم ربا دارد؟
پاسخ: خریدن سهام بانک‌هایی که معامله ربوی انجام می‌دهند جایز نیست و سود آنها حرام است.
پرسش: آیا خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران خمس دارد؟
پاسخ: این نوع معامله مانند هر تجارت دیگر است، سر سال بر سودی که کرده‌اید خمس تعلق می‌گیرد اما طبیعی است مقدار قرض جز سود نیست.
1- خرید و فروش سهام و استفاده از سود آن
سؤال: آیا خرید و فروش سهام (با شرایطی که فعلا در ایران دارد ) و همچنین استفاده از سود حاصله صحیح است یا خیر .سوال دوم بنده این است که اگر برای جبران تورم بالایی که ایران دارد تمام سرمایه خود را به سکه (مثلا بهار آزادی )تبدیل و بعدا آنها را بفروشیم چه حکمی دارد ؟
پاسخ: در صورتی که مقدار سهام و ارزش آن معلوم باشد اشکالی ندارد و در این صورت استفاده از سود حاصله بی مانع است. 2- مانعی ندارد.
2- سرمایه گذاری در بورس
سؤال: سرما یه گذاری در بورس از نظر شرعی مانعی دارد؟
نظر مراجع در مورد بورس
پاسخ: بورس هرگاه مربوط به سهام کارخانه ها باشد، سرمایه گداری در آن مانعی ندارد.
3- خرید و فروش سهام
سؤال: آیا خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار از لحاظ شرعی اشکال دارد ؟ اگر اشکالی ندارد آیا برای خرید سهام شرکتی باید از کار آن شرکت مطلع باشیم یا صرف آنکه آن شرکت در بورس اوراق بهادار است وقصد اینجانب هم بدست آوردن سود ناشی از خرید فروش سهام و همچنین مشارکت در اقتصاد کشور است خرید و فروش سهام آن شرکت بلامانع است؟
پاسخ: اطلاع اجمالی کافی است و خرید و فروش سهام اشکالی ندارد.
4- سرمایه گذاری در شرکت های خارج از کشور
سؤال: 1-میخواستم بدونم سرمایه گزاری درشرکتهای بورس خارج از کشوراشکال دارد؟2-واگر شرکت بر خلاف تعهداتش سرمایه گذاری دیگری انجام داد(حرام )وما متوجه آن نشدیم سود حاصله چه حکمی دارد؟
پاسخ: در صورتی که سرمایه گذاری در جای مشروعی باشد و آن کس که سرمایه گذاری کرده رضایت به نوع جدید بدهد مانعی ندارد.
5- دریافت و پرداخت ارزش افزوده تضمین شده
سؤال: مؤسّسان شرکتى در زمان تأسیس شرکت، و براى ترغیب و تشویق مردم به خرید سهام آن، امتیاز خاصّى به شرح زیر براى خریداران سهام در نظر مى گیرند. «در صورتى که سهامدارى مایل به فروش سهم خود باشد، مؤسّسان خرید سهام وى را پس از 6 ماه از تشکیل شرکت تضمین نموده، و علاوه بر پرداخت ارزش اسمى سهم سالانه، مبلغى معادل 20% قیمت سهام به عنوان ارزش افزوده به وى پرداخت خواهند کرد.»
برخى از سهامداران به علّت وجود چنین امتیازى، اقدام به خرید سهام شرکت مورد نظر مى نمایند. با توجّه به وجود شبهه شرعى براى برخى از مؤسّسان (تضمین کنندگان 20% ارزش افزوده) و خریداران سهام، خواهشمند است نظر مبارکتان را در خصوص پرسش ذیل اعلام فرمایید:
حکم شرعى پرداخت یا دریافت ارزش افزوده تضمین شده، بدون این که مبتنى بر معامله خاصّى بوده و سود واقعى آن معامله محسوب شود، چیست؟
پاسخ: هرگاه تعهّد کرده اند آن سهام را به این قیمت خریدارى کنند، باید به این تعهّد عمل شود.
6- فروش سهام شرکت ها توسط بانک
سؤال: آیا بانکها مى توانند به نمایندگى از شرکتها، سهام آنها را بفروشند و در قبال آن وجهى دریافت کنند؟
پاسخ: اشکالى ندارد.
7- سود سهام شرکت ها
سؤال: با توجه به اینکه در سیستم حسابداری شرکت ها سود ناشی از تجدید ارزیابی اموال در آخر سال محاسبه نمی شود و به سرمایه گذاران (سهام داران) پرداخت نمی شود آیا این مسئله اشکال شرعی ندارد؟
پاسخ: سهام سهامداران هر گونه سودی داشته باشد، یا ترقی قیمت پیدا کند متعلق به سهامداران خواهد بود مگر اینکه قبلا با آنها شرط خاصی شود.
8- فعالیت در بورس های بین المللی
سؤال: من چند وقت پیش از شما در مورد سرمایه گذاری در بازار بورس فارکس پرسیدم و شما فرمودید جایز نیست.حال میخواستم بدانم این حکم شامل سایر بورسهای بین المللی از قبیل بورس اوراق بهادار یا بورس فلزات گرانبها و نفت یا بورس ایران نیز میشود؟
پاسخ: در صورتیکه عملکرد آنها مشابه فارکس باشد آنها را نیز شامل می شود.
9- خرید سهام با شرط بازگشت عین و درصدی از سود
سؤال: شخصی که ریسک پذیر نیست مقداری پول به من داده است تا با آن سهام خریداری کنم و بعد از یک سال عین پول برگردانده شود (چه قیمت سهام بالا یا پایین باشد) همچنین درصدی از سودی که به آن سهام تعلق گرفته نیز پرداخت شود.
آیا این معامله دارای اشکال است؟
پاسخ: خالی از اشکال نیست.
10- خرید و فروش سهام شرکت بیمه
سؤال: در صورتیکه سهام شرکت بیمه در بورس اوراق بهادار عرضه شود، آیا خرید و فروش سهام آن شرکت مجاز می باشد؟
پاسخ: چنانچه مقدار سهم و قیمت آن کاملاً مشخص باشد اشکالی ندارد.
11- معاملات آتی سهام در بورس
سؤال: با توجه به اینکه در بورس اوراق بهادار معاملات آتی سهام هم انجام می شود و این به شکل قانون هم درآمده است ولی نظر آیت الله مکارم شیرازی حرمت آن است و با توجه به اینکه قانون در کشور اسلامی لازم الاجراست و تخطی از آن فعل حرام است در مورد معامله آتی سهام یا سکه که در بورس مدت هاست در جریان است چه نظری می فرمایید ؟
پاسخ: همانگونه که قبلا بیان شد این نوع معاملات یعنی خرید و فروش آتی که نه جنس موجود است و نه قیمت پرداخت می شود باطل است.
12- سرمایه گذاری برای فرزند نابالغ در قالب سهام
سؤال: پدر من در سن کودکی برای سرمایه گذاری در قالب سهام کرده است و آن را به عنوان هدیه به من داده است و حالا که من به سن بلوغ شرعی رسیده ام دو سوال برای من به وجود آمده است. آیا به مبالغی که به من در سنین کودکی هدیه داده شده خمس تعلق می گیرد یا نه؟ و نیز آیا به سود این سهام ها که هم اکنون در این سن که به بلوغ شرعی رسیده ام به من می رسد خمس تعلق می گیرد یا نه؟ در ضمن اینکه من وجه نقد نیز تاکنون از این بابت دریافت نکرده ام و سودم تبدیل به سهام شده است.
پاسخ: شما باید خمس اصل سهام (بنابر احتیاط واجب) و خمس سودی که تاکنون به دست آورده اید را بپردازید؛ و سودی که از این به بعد به شما می رسد چنانچه تا سال خمسی مصرف نشود نیز خمس دارد.
امیدواری به رحمت خدا
نظر مراجع در مورد بورس
عن ابى ذرالغفارى (رضى اللّه عنه) قال: قال النبى (صلى اللّه عليه و آله و سلّم): قال اللّه تبارك و تعالى:
يابن آدم ما دعوتنى و رجوتنى اغفرلك على ما كان فيك و ان اتيتنى بقرار الارض خطيئة اتيتك بقرارها مغفرة ما لم تشرك بى و ان اخطات حتى بلغ خطاياك عنان السماء ثم استغفرتنى غفرت لك.
اى فرزند آدم هر زمان كه مرا بخوانى و به من اميد داشته باشى تمام آنچه كه بر گردن توست مىبخشم و اگر به وسعت زمين همراه با گناه به پيش من آئى، من به وسعت زمين همراه با مغفرت به نزد تو مىآيم، مادامى كه شرك نورزى. و اگر مرتكب گناه شوى بنحوى كه گناهت به مرز آسمان برسد سپس استغفار كنى، ترا خواهم بخشيد.
کلیه حقوق مادی
و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی
خمینی میباشد.
طراحی و پیاده سازی:
FARTECH/فرتک – فکور رایانه توسعه کویر –
سرمایه گذاری در شرکتهای خارجی اگر به استقلال و عزت مسلمانان ضربه ای وارد نمی کند و باعث دلبستگی و رفاقت خالصانه مسلمانان با آنها نمی شود اشکال ندارد؛ چنان که گرفتن ربا از غیر مسلمان به فتوای اکثر مراجع جایز است.
سرمایه گذاری انواع مختلف دارد و هر مورد شرایط خاص به خود را دارا است. نوعی از سرمایه گذاری به این صورت است که شما با در اختیار قرار دادن پول یا جنس خود شرط می کنید که بخشی از سود حاصل شده در اختیار شما قرار داده شود؛ نمونه این سرمایه گذاری مضاربه است. اما گاهی شما بخشی از یک شرکت را خریداری می نمایید و به این ترتیب مالک بخشی از آن شرکت می شوید در این صورت شما با صاحبان دیگر شرکت شریک شده اید مثل خرید سهام یک شرکت. هر یک از انواع سرمایه گذاری شرایط و احکام خاص خود را دارد که با مراجعه به رساله های توضیح المسائل مراجع به آنها دست پیدا می کنید.
نظر مراجع در مورد بورس
برای بیان نظر فقها در مورد ارتباط اقتصادی با کشور های خارجی می گوییم:
شرکتی که در آن سرمایه گذاری می شود یا متعلق به مسلمانان است یا کفار (غیر مسلمان). در صورتی که متعلق به کفار است یا کشورهایی هستند که مسلمانان با آنها در حال صلح هستند یا این که روابط خود را با آن کشورهای کافر قطع کرده اند و هیچ قرار داد صلحی با آنها ندارند؛ اکنون اسرائیل مصداق بارز آن است.
الف. اگر شرکت از کشورهای اسلامی است قرارداد نباید ربوی باشد یعنی نباید شما سرمایه خود را به شرکتی قرض داده باشید و در مقابل شرط کرده باشید که آن شر کت پولی به شما پرداخت نماید یا کاری به نفع شما انجام دهد.
[1]
ب. اگر شرکت های متعلق به کشورهای غیر مسلمانی است که با مسلمانان در حال صلح هستند نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
1. فقها روابط اقتصادی مثل مضاربه و مشارکت با کفار اهل ذمه را مکروه می دانند و این کراهت را مخصوصا در موردی تاکید می کنند که مسلمان خود در معاملات مالی حاضر نباشد و مثلا پولش را به کفار داده باشد تا با آن کسب و کار کند
[2]
. در روایتی ابن رئاب می گوید شنیدم امام صادق(ع) فرمود: شایسته نیست مسلمان با اهل ذمه مشارکت کند و سرمایه ای به آنها بسپرد و ودیعه ای به آنها بدهد و با آنها خالصانه دوستی کند
[3]
. در روایت دیگری از امیر المومنین (ع) نقل شده که ایشان از مشارکت با یهودی و نصرانی و مجوسی کراهت داشتند مگر این که خود مسلمان در تجارت حضور داشته باشد
[4]
. بعضی دلیل این حکم را این طور می گویند که چون کفار به دلیل بی تقیدی نسبت به احکام اسلام ممکن است معاملات حرام از جمله بیع شراب یا معاملات ربوی انجام دهند به همین دلیل این معاملات مکروه است.
2. با این ارتباط اقتصادی، استقلال و عزت اسلام و مسلمانان نباید خدشه دار شود این شرط را فقها از آیه ای استفاده می کنند که می فرماید: خداوند هرگز کافران را بر مومنان تسلطی نداده است
[5]
. این آیه نشان می دهد خداوند هیچ قانون تشریعی و تکوینی را در جهت سلطه کفار بر مسلمانان قرار نداده است
[6]
. این نوع ارتباط مثل این است که شرکت طرف حساب شما مشغول استعمار مسلمانان منطقه ای از جهان باشد و سرمایه شما در این جهت صرف شود یا فعالیت شرکتی در جهت وابستگی علمی، اقتصادی یا صنعتی مسلمانان باشد.
3. ارتباط اقتصادی با کفار نباید باعث دلبستگی و محبت کفار در دل مسلمانان شود به طوری که مسلمان در اثر شراکت مالی از نظر روحی و اخلاقی به آنها کشش پیدا کند؛ در آیه ای از قرآن می فرماید:
اى کسانى که ایمان آورده اید، یهود و نصارى را ولی (و دوست و تکیه گاه خود) انتخاب نکنید. آنها اولیای یکدیگرند، و کسانی از شما که با آنها دوستی کنید، از آنها هستند. خداوند، جمعیت ستمکار را هدایت نمى کند
[7]
. و
در آیه دیگری می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید شما نسبت به آنها اظهار محبت می کنید در حالی که آنها به آنچه از حق برای شما آمده کافر شده اند.
[8]
این آیات نشان می دهند که هر چند داشتن رابطه اقتصادی با کفار جایز شمرده شده اما نباید باعث صمیمیت مسلمانان با کفار به حدی که در بین هم کیشان خود وجود دارد شود.
البته این به آن معنا نیست که مسلمانان در روابط خود با کفار حسن معاشرت و خوش برخوردی را کنار بگذارند چون خوش اخلاقی با دل دادگی و تأثیر پذیری از دیگران متفاوت است. در آیه ای می فرماید:
خداوند شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در راه دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی کند
[9]
.
4. هر ارتباطی که توسط حکومت اسلامی منع شده باشد نیز باید ترک شود.
هر چند مسلمانان محدودیت هایی را در ارتباط با کفار باید رعایت کنند اما بسیاری از فقها معتقدند که مسلمانان از کفار می توانند ربا بگیرند
[10]
. البته این دسته از فقها تنها گرفتن ربا از کفار را جایز می دانند و ربا دادن مسلمان به کافر را جایز نمی دانند.
ج. قسم آخر شرکت های متعلق به کشورهای غیر مسلمانی است که با مسلمانان در حال صلح نیستند و حکومت اسلامی روابطی با آنها ندارد
[11]
. این دسته از کفار، کفار حربی نامیده می شوند و فقها هر گونه ارتباط اقتصادی با آنها را حرام می دانند
[12]
.
این کلیتی بود از مباحث مرتبط با سرمایه گذاری در کشورهای خارجی اعم از کشورهای مسلمان و غیر مسلمان. برای اظهار نظر دقیق تر در باره حلیت یا حرمت سرمایه گذاری، باید چگونگی فعالیت اقتصادی و قراردادی که بین دو طرف بسته شده مشخص باشد. این به دلیل اندک تفاوتی است که شرایط هر قرارداد نسبت به قراردادهای دیگر دارد. به عنوان مثال در مضاربه نمی توان سود قطعی برای سرمایه گذار قرار داد، بلکه سود حاصل شده باید به صورت نسبی بین عامل و سرمایه گذار تقسیم شود، در حالی که در اجاره، به طور قطعی اجاره مشخص می شود و ارتباطی به این ندارد که آیا منافع مال توسط مستاجر به طور کامل برداشت شده یا نه.
علاوه بر تاثیر نوع سرمایه گذاری در جایز بودن آن، نظر مرجع تقلید هر شخص، ملاک است. چون در بین فقها در مورد شرایطی که در سرمایه گذاری های مختلف باید رعایت شود اختلاف نظر وجود دارد. بنابر این برای دریافت جواب قطعی بیان نوع سرمایه گذاری و نام مرجع تقلید خود ضروری است.
[1]
رجوع کنید به توضیح المسائل مراجع بخش قرض.
[2]
طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی 268 موسسة النشر الاسلامی 1420؛ شهید ثانی الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة ج 4 ص 203 مکتبة الداوری 1410.
[3]
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 229.
[4]
الکلینی ، ابو جعفر محمد بن یعقوب ، الکافی ج5 ص 286 ، دار الکتب الاسلامیة ،1407.
[5]
و لن یجعل الله للکافرین عل المومنین سبیلا قرآن سوره النساء آیه 141 ترجمه مکارم شیرازی، ناصر
[6]
امام خمینی از این آیه برای نفی هر تسلطی از طرف کفار بر مسلمین استفاده کرده اند.امام خمینی کتاب البیع 543 موسسه اسماعیلیان سال 1410
[7]
(یا ایها الذین آمنوا لاتتخذوا الیهود والنصارى اولیاء بعضهم اولیاء بعض فمن یتولهم منکم فانه منهم ان الله لایهدى القوم الظالمین.) مائده، 51
ترجمه مکارم شیرازی ، ناصر.
[8]
الممتحنه 1 ترجمه ناصر مکارم شیرازی
[9]
(لاینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فى الدین ولم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم) ممتحنه، 7-8
ترجمه مکارم شیرازی،ناصر.
نظر مراجع در مورد بورس
[10]
توضیح بیشتر در سؤالات
1048 (سایت: 1118)
،
1275 (سایت: 1259)
و
608 (سایت: 665)
.
[11]
محمود عبد الرحمان ، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیة، ج 1 ص 328، بی تا ، بی جا.
[12]
استفاده شده از مقاله: مهریزی، مهدی ، روابط اقتصادی مسلمانان با کافران ، مجله فقه شماره 7- 8 .
آخرین پرسش ها و پاسخ ها را همه روزه در ایمیل خود مطالعه کنید
ما 16207 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت محفوظ و استفاده از مطالب آن تنها با ذکر منبع مجاز است.
نرخ ارز مبادله ای
قیمت طلا
قیمت سکه
قیمت خودرو
بازار فارکس را بازار جدید سرمایه داری و بازار بورس را بازار کلاسیک سرمایه داری می نامند. بدین ترتیب عملا بازار فارکس بازاری برای خرید و فروش است که طبق ارز بنیان گزاری شده است. بازار تبادل ارزهای خارجی که به اختصار Forex یا FX نامیده می شود، برخلاف بورس هیچ بازار فیزیکی متمرکزی ندارد، ولی مراکز عمده معاملات ارزی در جهان انگلستان، آمریکا و ژاپن می باشند. بازار فارکس را میتوان بزرگ ترین بازار مالی دنیا دانست که تمام مردم دنیا حق حضور در آنرا دارند و هیچ محدودیت و قانون محدود کننده خاصی بر آن اعمال نمی شود. این بازار به شکل پایه ای بر اساس خرید و فروش ارز ساخته شده است و نسبت ارزها به یکدیگر، این بازار را شکل داده است.
نظر مراجع در مورد بورس
بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای گوناگون (ریال، دلار، یورو، پوند، ین، دینار و….) معامله می شوند. در این بازار یک ارز را توسط ارز دیگری معامله می کنند و کسی که قصد معامله دارد چنانچه حس کند که ارزش ارزی در حال افزایش است آن ارز را خریداری می کند و هنگامیکه ارزش آن بالا رفت به فروش آن می پردازد و یا ارز گران را فروخته و بعد از ارزان شدن دوباره خریداری می کند و از این راه سود می برد.
حکم شرعی فارکس را طبق شرایط زیر مورد سنجش قرار دهیم:
– مهمترین موردی که برطبق حکم شرعی فارکس از سمت اسلام مورد اهمیت قرار دارد این است که در این معامله، عدالت از طرفین رعایت شده باشد یعنی جنس یا خدمتی به اندازه واقعی آن به فروش رسد و به اندازه حقیقی آن هزینه دریافت شود. هر طرفی که این اندازه را رعایت نکند و در پی سود بیشتر اقدام به تغییر این قانون کند معامله از نظر اسلامی باطل است و باید خسارتی پرداخت شود.
– در اسلام، ربا حرام است یعنی بهره کشیدن روی پولی که قرض داده می شود. در اینجا اسلام مخالفت خود را با کالا قرار گرفتن پول اعلام می کند و همین موضوع سبب می شود اندکی در مورد حکم شرعی فارکس محتاط عمل کنیم و در مورد آن تردید نماییم.
– از دیگر موارد مهم در حکم شرعی فارکس این است که اسلام بعضی از اجناس را مخصوصا در قسمت خوراکی ها، حرام اعلام کرده است. از این جهت خرید و فروش این اجناس بطور کلی ممنوع و حرام است. اجناسی مثل مشروبات الکلی، گوشت های حرام و … از نظر اسلام حرام بوده و هیچ توجیهی برای تجارت آن وجود ندارد.
– مورد مهم دیگر در احکام شرعی فارکس این است که جنس یا خدمت خرید و فروخته شده، باید ضرر جانی و مالی برای شخص ثالث و حتی خود شخص نداشته باشد.
– نکته مهمی که مراجع تقلید و بطور کلی اسلام، درباره حکم شرعی فارکس ذکر می کند این است که این سرمایه گذاری به شکل آنلاین است و این ارتباط مجازی میتواند زمینه های حرام فراوانی را بوجود بیاورد. از طرفی دیگر بعضی از این کارگزاری ها به شکل قمار و شانس به این بازار وارد شده اند و این دید را به مشتریان خودشان القا می کنند. از آنجایی که قمار در اسلام حرام است، از این جهت میتوان گفت که اینگونه دید در بازار فارکس هم حرام است. بدین ترتیب بطور کلی میتوان گفت که حکم شرعی فارکس بستگی به نوع کاربری آن دارد. در ادامه نظر مراجع تقلید را درباره ی حکم شرعی فارکس به شرح زیر است:
مبادله ارزى با ارز دیگر که همجنس هم نیستند اگر منع قانونى در میان نباشد اشکال ندارد و سود حاصله هم حلال است ولى اعتبار دادن کارگزاران به سرمایه معامله گر اگر بعنوان قرض دادن به معامله گر باشد که قهراً همراه با دریافت سود است، در اینصورت بر طبق حکم شرعی فارکس، چنین معامله اى از سوی کارگزار براى معامله‌گر صورت شرعى ندارد.
براساس حکم شرعی فارکس، از آنجایی که معامله در بازار مذکور صوری است، بنابراین معاملات واقعه در آن صحیح نمی باشد.
حکم شرعی فارکس از نظر آیت الله نوری همدانی اینست که بازار فارکس و معاملات آن صورت شرعی ندارد.
حضرت آیت الله سیستانی اجازه ورود در معاملات بازار فارکس را نمی دهند.
با توجّه به اینکه فارکس شرایط شرعیّه معاملات را ندارد جایز نیست.
بورس را می توانیم یک بازار در نظر بگیریم. همان طور که در بازار، انواع کالا در قبال پول معامله میشوند، در بازار بورس نیز دارایی های مختلفی معامله می شوند. با این تفاوت که می توانیم بورس را یک بازار رسمی و دائمی بنامیم. رسمی، از این جهت که قانونی است و قوانین مخصوص به خودش را دارد و دائمی، از این رو که محدود به زمان خاصی نیست و بطور دائم فعال است. بعلاوه این که با گسترش فناوری ارتباطات و اینترنت، محدودیت خرید و فروش برداشته شده و سرمایه گذاران میتوانند از طریق اینترنت و بدون مراجعه حضوری معامله کنند. حکم شرعی بورس در محضر خیلی از مراجع تقلید ذکر شده است. استفاده از مرجع تقلید در این باره بسیار لازم و ضروری است. ازاین جهت که شما مسلمان هستید و نیاز است که اصل تقلید را انجام دهید. حکم شرعی بورس از منظر مراجع تقلید عبارتست از:
حکم شرعی بورس از نظر آیت الله خامنه ای اینست که بورس یک بازاری است که در آن همه چیز به فروش می رسد. بدین ترتیب ذات بورس بدون اشکال است. البته مهم این است که معاملات در بورس غیرمشروع و خلاف قانون نباشد. اگر تمام این شروط رعایت شده باشد؛ بورس و خرید و فروش در بورس بدون اشکال است.
معامله بورس هم مثل هر معامله دیگری خمس دارد. آیت الله سیستانی در مورد حکم شرعی بورس میگوید سرسال بر سودی که کرده اید؛ دادن خمس آن واجب است. طبیعی است که مقدار قرض جزء سود به حساب نمی آید.
بطور کلی نظر آیت الله صافی گلپایگانی درمورد حکم شرعی بورس این است که اگر معاملات بورسی با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد.
نظر آیت الله نوری همدانی درخصوص حکم شرعی بورس این چنین است که خرید و فروش سهام بلامانع است، مگر آنکه معامله صورتهای دیگری داشته باشد.
خرید و فروش سهام شركتهاى سهامى، در صورتى كه در آن شركتها معاملات حرام ـ مثل معاملات ربوى ـ انجام نشود، جایز است و خرید و فروش سهام شركتهایى كه معاملات حرام انجام مى دهند در صورتى كه سود حاصل از حرام، جزء سرمایه شركت باشد، جایز نیست، در غیر اینصورت خرید و فروش خودِ سهام جایز است، ولى باید از درآمدهاى حرامِ آن خودداری شود.
نظر مراجع در مورد بورس
حکم شرعی بورس از منظر آیت الله مکارم شیرازى اینگونه است که درآمد و کسبی که از طریق خرید و فروش اوراق بهادار در بورس بدست می آید، قمار محسوب نمی شود. حتی اگر امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس وجود داشته باشد. او معتقد است که نمی توان حکم شرعی بورس را همانند قمار حرام دانست. به دلیل آن که در قمار خوردن مال به باطل صورت می گیرد؛ یعنی بدون مجوز و عقود شرعی است. در حالیکه در بورس در‌صورتی‌که به عقود شرعی و اسلامی عمل شود، خرید و فروش بی اشکال است.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
زاده:۱۳۴۴ بیرجند
زادگااه:بیرجند
ملیت:ایرانی
حزب سیاسی:مستقل
غلامحسین اسماعیلی در شهر بیرجند در سال ۱۳۴۴ دیده به جهان گشود. پدر او که در حال حاضر در قید حیات نیست؛ در حوزه ی کشاورزی فعالیت داشت و در دروس حوزه به صورت مقدماتی تحصیل کرده بود و به عنوان روحانی محل شناخته میشد. وی دارای سه برادر میباشد که یکی از آن ها درگذشته است.
تاریخ تولد:۲۹ فروردین ۱۳۵۵
محل تولد:تهران
پیشه:بازیگر سینما و تلوزیون، کارگردان، تهیه کننده، نویسنده
سالهای فعالیت:۱۳۸۷- تاکنون
همسر:ندا صارمی منفرد
زاده:نیمه اول سده سوم هجری قمری
زادگاه:نیریز، شهری کوچک در جنوب شیراز فعلی
پیشه:ریاضی دان و اخترشناس ایرانی
ملیت:ایرانی
وفات:۳۱۰ هجری
نام خانوادگی:قدوسی
زاده:۱۳۵۶
زادگاه:ارومیه
تحصیلات:مدرک کارشناسی مهندسی صنایع و کارشناسی ارشد مدیریت
سمت:عضو دپارتمان اقتصاد دانشگاه( موسسه) تکنولوژی استیونس
زاده:۶۳۶ هجری
زادگاه:تبریز
درگذشته:صفر ۷۱۴
سمت:شاعر پارسی سرا و تاتی سرای( آذری سرای)
سده:هشتم هجری
متولد:۱۲ اسفند ۱۳۷۰
زادگاه: مشهد
پیشه: بازیکن فوتبال
پست: مدافع میانی/ دفاع چپ
مدرک تحصیلی: کارشناسی ارشد
قد: ۱۹۲ سانتیمتر
نام خانوادگی:مصفا
تاریخ تولد:۱۱/۹/۱۳۴۵
فعالیت:در بخش های کارگردان، دستیار کارگردان، نویسنده، بازیگر، تهیه کننده.
مدرک تحصیلی:فارغ التحصیل عمران
نام همسر:لیلا حاتمی
متولد:۳ آذر ۱۳۶۸
زادگاه:خوزستان
زمینه فعالیت:ورزش فوتبال
پیشه:دروازه بان فوتبال
ملیت:ایرانی
زاده:۱۳۴۰
زادگاه:ایلام
ملیت:ایرانی
سمت:سیاست مدار و مدیر اجرایی
دین:اسلام
اگه عرضه شو دارید کاری کنید زنان حجابو دوست داشته باشن و خودشون حجابو رعایت کنن نه با زور و نفرت پرا
عروس رفته گل بچینه!
وقتی سبوس گندم رو میگیرید وبجاش اسیدفولیک صنعتی به آرد اضافه میکنیدکه خودش باعث فراموشی میشه،وقتی تم
این حکم به نفع کارگران فعلی و به زیان اشتغال است.
جناب آقای همدانی امام جمعه محترم کرج مبارکه انشالله یه قرار داد پنجاه ساله هم با آمریکا ببندید شما ه
اعتمادآنلاین نوشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی به سوالات مطرح شده از ایشان در موضوعات مبتلا به جامعه پاسخ دادند.
متن پاسخ های حضرت آیت الله خامنه ای به شرح ذیل است:
سؤال۱: خرید و فروش سهام در بورس جمهوری اسلامی ایران یا خارج از کشور چه حکمی دارد؟
جواب: به طور کلی فعالیت در بورس جمهوری اسلامی ایران با رعایت قوانین مربوطه، اشکال ندارد و در بورس های خارج از ایران، اگر با رعایت مقررات مربوطه و طبق موازین شرعی باشد (مثلاً ربوی نباشد، سهام شرکت های دارای فعالیت حرام، مانند شراب و خوک نباشد)، اشکال ندارد.
نظر مراجع در مورد بورس
سؤال۲: بازی هایی اینترنتی راه اندازی شده که برای ورود به بازی باید مبلغی پرداخت شود و اگر برنده شدید جایزه به شما تعلق می گیرد، آیا چنین بازی هایی حکم قمار دارد؟
جواب: اگر برگزارکننده مسابقه مبلغی از شرکت‌کنندگان به عنوان حق الزحمه و شرط شرکت در مسابقه برای خودش دریافت کند و بعد از مالکیت، با مال خود جایزه پرداخت کند، اشکال ندارد.
سؤال۳: آیا شستن به روش بخارشوی نجاست را از بین می برد؟
جواب: برای تطهیر چیز نجس باید پس از برطرف کردن عین نجاست، دوبار با آب قلیل یا یک بار با آب کر شسته شود و بخارشویی، نجاست را تطهیر نمی کند.
سؤال۴: آیا محل تحصیل دانشجویی که در خوابگاه می باشد، به صورتی که پنج روز در هفته در محل تحصیل زندگی می‌کند، حکم وطن را دارد؟
جواب: محل تحصیل یا زندگی موقت، وطن نیست، البته اگر بنا دارد حداقل یک سال به طوری اقامت داشته باشد که عرفا مسافر محسوب نشود، بدون نیاز به قصد اقامت ده روزه، نماز تمام است.
سؤال۵: اگر با درآمد بین سال در بورس، سهام خرید و فروش کنیم، آیا به آن خمس تعلق می گیرد؟
جواب: در فرض سؤال سر سال خمسی باید قیمت روز سهام در بورس، محاسبه شده و خمس آن پرداخت شود.
سؤال۶: با توجه به اهمیت صله رحم در اسلام، نسبت به خویشان نامحرم مانند پسر عمو و دختر عمو، چگونه می توان به این فریضه دینی عمل کرد؟
جواب: اگر خویشان نسبی با هم قطع رابطه نکنند و احیانا با مراعات ضوابط شرعی از حال یکدیگر با خبر شوند و به خصوص در مشکلات به یاری یکدیگر بشتابند، به وظیفه صله رحم عمل کرده اند؛ برای انجام صله رحم، الزاما رفت و آمد و ارتباط مستقیم شرط نیست.
سؤال۷: اطاعت از پدر و مادر در چه حدی لازم است؟
جواب: اگر امر پدر و مادر نسبت به کاری باشد که از نظر شرعی ممنوع نیست، سزاوار است امر ایشان اطاعت شود مگر اینکه اطاعت نکردن موجب اذیت قابل توجه آنها شود که در این صورت نباید با امر آنها مخالفت شود.
سؤال۸: آیا هزینه تحصیل فرزند واجب النفقه، بر عهده پدر است؟
جواب: اگر فرزند توانایی مالی ندارد، در حدّی که عرفا از نیازهای لازم زندگی محسوب می شود، مانند تحصیلات مقدماتی، بر عهده پدر است.
سؤال۹: اگر فردی که در معاملات بورس اوراق بهادار تخصص ندارد، سرمایه اش را در اختیار اینجانب قرار دهد که برای او سهام شرکت های بورسی را خرید و فروش کنم و مقداری از سود حاصل از معاملات را به او بدهم؛ آیا درآمد حاصل از این نوع معاملات، که اصطلاحاً به آن سبدگردانی گفته می شود، اشکال دارد؟
جواب: اگر صاحب سرمایه به شما وکالت دهد با سرمایه اش در معاملات بورس درآمد کسب کنید و مقدار مشخصی از سود را به او و بقیه را بابت حق الزحمه خود بردارید، اشکال ندارد، البته اگر قانونی در این مورد وجود دارد، باید رعایت شود.
سؤال ۱۰: ۱) نفقه زن که بر شوهر واجب است، چه مقدار است؟ ۲) آیا نفقه ای که زن از شوهر دریافت می کند، در صورتی که تا پایان سال خمسی باقی بماند، خمس دارد؟
نظر مراجع در مورد بورس
جواب:
۱) نفقه واجب زن عبارت است از هر آنچه زن به طور متعارف به آن احتیاج دارد، مانند غذا و وسایل مورد نیاز آن، لباس، مسکن، هزینه درمان بیماری های متعارف و نظافت و … به مقدار و کیفیتی که برای امثال او متعارف است. ۲) نفقه خمس ندارد، هر چند احتیاط مستحب است که اگر از مخارج سال زیاد بیاید، خمس آن پرداخت شود.
سؤال۱۱: برخی والدین پیش از خواستگاری استخاره می کنند و بر اساس آن عمل می کنند، آیا در این موارد استخاره لازم است؟
جواب: به طور کلی استخاره برای رفع حیرت و تردید در انجام کارهای مباح است، اعم از اینکه تردید در اصل عمل باشد یا در خصوصیات آن، بنابر این اگر در کار خیر، حیرت وجود ندارد، استخاره لازم نیست، توجه داشته باشید عمل به استخاره شرعا واجب نیست، ولی بهتر است بر خلاف آن عمل نشود.
سؤال۱۲: برخی از سایت های ایرانی و خارجی هستند که درون سایت خود تبلیغاتی قرار می دهند که اگر از آن تبلیغات دیدن کنیم و بر روی آنها کلیک کنیم به ازای هر کلیک مبلغی (ناچیز) به ما پرداخت می کنند. و اگر در این سایتها افرادی را زیر مجموعه خود قرار دهیم به ازای بازدید و کلیک آنها از سایت نیز مبلغی به حساب ما واریز می شود. آیا این پول حلال است ؟
جواب: اگر خلاف قوانین و مقررات نباشد و بازدید از سایت های تبلیغاتی، موجب ترویج فساد از قبیل نشر اکاذیب و ارائه مطالب باطل نباشد، بازدید از سایت ها و دریافت مبلغ مذکور اشکال ندارد.
سؤال۱۳: آیا لمس صفحه متن قرآن که بر روی گوشی نصب شده برای کسی که وضو ندارد و یا زنی که در عادت ماهانه است، جایز است؟
جواب: در فرض سؤال که در واقع شیشه موبایل، لمس می شود نه آیات قرآن، اشکال ندارد.
216216
دوران قبل از کنکور با هیجانات و اضطراب‌های خاصی همراه است. دانش‌آموزان در تب و تاب خواندن و مرور درس‌های خود از سال نهم تا دوازدهم هستند.
تمامی حقوق این سایت برای خبرآنلاین محفوظ است.
نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
Copyright © 2018 khabaronline News Agancy, All rights reservedنی نی سایت
دیدگاهتان را بنویسید